مقاله زیر درباره آرتروز شانه، یک حالتی است که در آن بافت غضروفی موجود در مفاصل شانه تخریب و ساییدگی میکند. این حالت معمولاً باعث التهاب و درد در منطقه شانه میشود. در این مقاله، به سوالاتی که ممکن است در ذهن افراد به وجود آیند، پرداخته میشود، مانند آیا دردی در شانههای خود احساس میکنید و آیا به دنبال اطلاعاتی درباره علائم اصلی آرتروز شانه هستید. همچنین اگر درد شانه دارید و میخواهید علت بروز آرتروز شانه را بدانید، توصیه میشود این مقاله را مطالعه کنید.
آرتروز شانه یک بیماری مزمن است که تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد میگذارد. افراد مبتلا به آرتروز شانه ممکن است درد و سفتی در مفصل شانه خود تجربه کنند. علائم دیگر شامل محدودیت در حرکت شانه، قوزکی شانه، و صدای خرد شدن در مفصل شانه میباشد.
علت اصلی آرتروز شانه هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عواملی میتوانند موجب بروز این بیماری شوند. عوامل خطر شامل سن بالا، سابقه آسیب مکرر به شانه، فعالیتهای خطرناک یا تکراری، ژنتیک و چاقی میباشد. همچنین برخی بیماریها و شرایط پزشکی مانند آرتریت روماتوئید، دیابت و آسیب عمده به شانه نیز میتوانند عوامل خطر برای آرتروز شانه باشند.
برای تشخیص آرتروز شانه، پزشک معمولاً تاریخچه پزشکی شما را بررسی میکند و از شما سوالاتی درباره علائم و عوامل خطر ممکن است بپرسد. از جمله روشهای تشخیصی مورد استفاده برای تأیید آرتروز شانه، شامل تصویربرداری مانند ایکسری شانه و سونوگرافی است. در مواردی که تشخیص قطعی لازم است، ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی مانند آرتروسکوپی داشته باشید.
درمان آرتروز شانه شامل ترکیبی از روشهای غیرجراحی و جراحی است. در مراحل ابتدایی بیماری، درمانهای غیرجراحی ممکن است شامل استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)،تزریق PRP،تزریق ژل یا کورتون به شانه ،فیزیوتراپی برای تقویت عضلات شانه و بهبود حرکت، استفاده از روشهای تسکیندهنده مانند کمپرس و گرما و تغییر در الگوی فعالیتهای روزمره میباشد.
با پیشرفت بیماری یا در مواردی که درمانهای غیرجراحی معمول نتایج مطلوبی ندارند میتوانید با مراجعه به کلینیک درد و زیر نظر متخصص درد با استفاده از روشهای غیرتهاجمی و غیرجراحی مانند تزریق PRP،تزریق ژل یا کورتون به شانه که تا حد زیادی باعث حذف واسطه های التهابی و افزایش جریان خون و تخفیف درد و افزایش دامنه حرکتی شانه میشود به نتیجه مطلوب برسید.
در نهایت، برای پیشگیری از آرتروز شانه و حفظ سلامتی مفصل شانه، میتوان توصیههایی را رعایت کرد. این شامل انجام ورزشهای منظم برای تقویت عضلات شانه، جلوگیری از فعالیتهای خطرناک یا تکراری، حفظ وزن سالم، استفاده از فناوری های محافظتی در فعالیتهای ورزشی و تغذیه مناسب است.
در نتیجه، آرتروز شانه یک حالت تخریبی است که ممکن است باعث درد و محدودیت در حرکت شانه شود. با مطالعه این مقاله، میتوانید اطلاعات لازم را درباره علائم، علت و روشهای درمان آرتروز شانه کسب کنید. در صورت تجربه درد شانه و نیاز به تشخیص و درمان، توصیه میشود به پزشک متخصص مراجعه کرده و درمان مناسب را با او مشاوره کنید.
خدمات تخصص ارائه شده توسط دکتر حسین عدلخو-فوق تخصص درد در کلینیک درد نفس
لازم به ذکر است کلیه خدمات بدون نیاز به ببهوشی،بستری و جراحی و فقط با بیحسی موضعی و با استفاده از به روزترین و بهترین دستگاههای روز دنیا میباشد:
- RF (رادیو فرکوئنسی)
- اوزون تراپی
- بلاک عصبی
- تزریق ژل
- تزریق PRP و سلولهای بنیادی
- تزریق بوتاکس
- لیزر پرتوان درد (PLP)
علائم آرتروز شانه
مهم ترین نشانه های آرتروز شانه از این قرارند:
- حساس شدن مفصل شانه در برابر فشار خفیف یا لمس
- کاهش دامنه حرکتی دستها از ناحیه شانه
- زمانی که شما شانهتان را حرکت میدهید گاهاً صدای تق از آن بلند میشود.
- دردهایی که در بخش تیغه شانه تجربه میکنید به نواحی بالایی گردن نیز گسترش مییابد.
- احساس درد زمانی که دستتان را به سمت پشت بدن و یا کمر میبرید.
- احساس درد و خشک شدن نواحی شانه و تیغه شانه
- گاهاً درد آنقدر شدید است که حتی افراد از خواب بیدار میشوند.
- التهاب و تورم در شانه
چه دلایلی باعث بروز آرتروز شانه میشوند؟
باید بدانید که در همه موارد و برای همه اشخاص علت اصلی آرتروز شانه مشخص نمیشود، اما از جمله مهمترین عللی که در بروز این بیماری دخیل هستند موارد زیر میباشند:
سن افراد
بیشترین آمار مبتلایان را افراد بالای ۶۰ و ۷۰ سال تشکیل میدهند. اما برخی از افراد نیز در ۴۰ سالگی به این عارضه دچار میشوند. روشن است که مفاصل افراد در سنین بالا آسیب پذیرتر میشوند و تخریب در آنها زیاد است.
وارد آمدن فشار و ضربه به مفصل شانه
زمانی که به مفصل شانه ضربه و فشار شدیدی وارد شود احتمال شکستگی و در رفتگی در مفصل شانه وجود دارد که به مرور باعث میشود غضروف روند تخریب خود را طی کند.
بیماریهای زمینهای
روماتیسم مفصل و نقرس از جمله بیماریهایی هستند که احتمال بروز آرتروز را در افراد افزایش میدهند.
ژنتیک و وراثت
در مواردی مشاهده میشود که این بیماری از طریق وراثت به افراد منتقل میشود. در واقع فرد به لحاظ ژنتیکی استعداد ابتلا به آرتروز شانه را دارد.
فعالیتهای سنگین
ورزشهای سنگین مثل وزنه برداری، پرتاب دیسک یا ورزشهایی که با راکت انجام میشوند به نیروی شانهها بیشتر نیاز دارند. از این رو افرادی که در این ورزشها به طور حرفهای فعالیت میکنند در معرض خطر ابتلا به آرتروز شانه هستند. در این ورزشها فشارهایی که به شانهها وارد میشود زیاد است و احتمال تخریب مفاصل بیشتر است.
برخی از مشاغل که به نیروی بدنی و شانهها نیاز بیشتری دارد؛ افرادی که در مشاغل سنگین فعالیت میکنند نیز در صورت عدم رعایت و یا در طولانی مدت به آرتروز شانه دچار میشوند.
انواع آرتروز شانه
شایعترین انواع آرتروز شانه، استئوآرتریت، آرتریت التهابی، آرتروپاتی پارگی روتاتور کاف، استئونکروز و آرتروز پس از حادثه است.
استئوآرتریت
مشابه با مفصل ران و زانو، به این نوع آرتروز «ساییدگی» نیز گفته میشود و علل احتمالی آن ترکیبی از استفاده ناصحیح و مداوم از شانه، ژنتیک، آسیبهای جزئی و فشار آمدن به مفصل میباشد. به مرور زمان غضروف ساختار طبیعی خود را از دست داده، فرسوده و تجزیه میشود و در نهایت از بین میرود. بدون وجود غضروف نیز، استخوانهای زیرین روی یکدیگر ساییده و باعث ایجاد درد و آرتروز میشوند.
آرتروز التهابی
در مواردی مانند آرتریت روماتوئید، عوامل متعددی که اغلب با سیستم ایمنی مرتبط هستند، منجر به التهاب مفاصل میشوند و در نهایت باعث از بین رفتن سطوح غضروفی میشوند. خوشبختانه، علم پزشکی، درمان بسیاری از انواع آرتروز التهابی را پوشش میدهد و نیاز به درمان جراحی بسیار کاهش یافته است.
آرتروپاتی پارگی روتاتور کاف
این مرحله شامل پارگی بسیار وسیعی در تاندون روتاتور کاف است. تلاقی چهار عضلهای که محرک اصلی مفصل شانه هستند، روتاتور کاف نامیده میشود. در حالی که پارگیهای تاندون روتاتور کاف غیر معمول است، حدوداً ۴ درصد از بیمارانی که چنین پارگی درمان نشدهای دارند، به آرتروپاتی پارگی کاف مبتلا میشوند. درمان آرتریت شانه ناشی از آرتروپاتی پارگی کاف بسیار دردناک است، زیرا ناشی از آسیب به بافت نرم مفصل و همچنین سطح مفصل میباشد.
استئونکروز (نکروز آواسکولار)
یک عارضه غیرعادی که در آن جریان خون وارد به استخوان شانه قطع شده و منجر به مرگ و فروپاشی ساختاری بخشی از استخوان میشود. با از دست دادن تکیهگاه استخوانی، غضروف، تحت تأثیر نیروهایی قرار میگیرد که منجر به آسیب غضروفی نیز میگردد.
آرتروز پس از سانحه
این نوع از آرتروز شانه میتواند ناشی از شکستگی توپ یا حفره شانه باشد که طی آن، سطح غضروف در زمان شکستگی استخوان آسیب میبیند. در نهایت، این آسیب میتواند باعث ساییدگی و از بین رفتن سطح غضروف، و به دنبال آن آرتروز شود.
چه موقع به دکتر مراجعه کنم؟
اگر مفصل شانه شما به نظر تغییر شکل داده، به هنگام استفاده از مفصل، درد شدید یا تورم ناگهانی را تجربه میکنید، فوراً به پزشک متخصص درد مراجعه کنید. اگر نیز تورم، قرمزی یا حساسیت و گرمی اطراف مفصل را تجربه کردید، باز هم پزشک متخصص درد مراجعه داشته باشید.
آرتروز شانه چگونه تشخیص داده میشود؟
با توجه به پیشرفت علائم آرتروز شانه، معاینه فیزیکی معمولاً با سفتی و یا از دست رفتن دامنه حرکت همراه است. نیروی عضلات شانه نیز ممکن است کاهش یابد و با حرکت بازو، صداهای خردش کننده مانند “کرپیتوس” به وجود آید. اسکن ایکس شانه معمولاً نشان میدهد که درجه آرتروز و فرسایش غضروف مفصل چقدر است. زیرا غضروف در تصویر ایکس قابل مشاهده نیست، در شرایط سالم، یک “فضای” بین توپ و مفصل وجود دارد. با فرسایش غضروف، این فضا در تصویر ایکس باریکتر میشود و در مراحل پیشرفته بیماری، استخوانها به طور مستقیم در مقابل حفره دیده میشوند. استئوفیتها یا زوائد استخوانی نیز که در اطراف مفصل تشکیل میشوند، در برخی از نوعهای آرتروز مشاهده میشوند.
برای بررسی دقیقتر استخوان مفصل شانه، اسکن CT مورد استفاده قرار میگیرد. اسکن MRI نیز یک آزمایش است که اطلاعات بیشتری درباره استخوان و غضروف ارائه میدهد، اما کاربردهای اصلی آن در نمایش وضعیت بافتهای نرم اطراف مفصل، به ویژه عضلات و تاندونهای شانه است.
انواع روش های درمان آرتروز شانه
درمان آرتروز شانه معمولاً با روشهای غیرجراحی و غیرجراحی خانگی و تغییر سبک زندگی همراه است. این روشها شانه شما را بیحرکت نگه داشته و درد را کاهش میدهند.
این درمانها عبارتند از:
- تمرینات تقویتی شانه: تمرینات کششی به بهبود یا حفظ دامنه حرکتی شانه شما کمک میکند. پزشک متخصص شما را به یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد.
- تنظیم فعالیت و سبک زندگی: سعی کنید از انجام فعالیتهای روزمره (مثلاً بلند کردن اجسام سنگین) یا فعالیتهای ورزشی که باعث درد شانه میشود، خودداری کنید.
- سرما و گرمادرمانی: از کمپرس سرد یا گرم (هر کدام که احساس بهتری به شما میدهد) برای کاهش التهاب و درد استفاده کنید. برای اعمال سرما، یک پد سرد منجمد یا حتی یک کیسه نخود فرنگی منجمد را روی شانه خود قرار دهید. این پک را هر بار به مدت ۲۰ دقیقه و در صورت نیاز چند بار در روز استفاده کنید. کمپرس گرم نیز راهکار مناسب برای گرم کردن بدن قبل از انجام حرکات کششی یا هر زمان دیگری است و به شما کمک میکند احساس درد کمتری داشته باشید.
اگر شدت آرتروز و آسیب به مفصل شانه زیاد باشد فوق تخصص درد ممکن است روشهای درمانی دیگری را به شما پیشنهاد کند که عبارتند از:
داروها
دارودرمانی، درد و التهاب را کاهش میدهد که شامل موارد زیر میشود:
- داروهای بدون نسخه: برای تسکین درد کوتاه مدت، انتخابهای رایج عبارتند از استامینوفن (Tylenol) یا یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS)، مانند ایبوپروفن (Advil ،Motrin) یا ناپروکسن (Aleve). فقط دوز توصیه شده روی برچسب محصول یا ارائه دهنده خود را مصرف کنید. دوزهای بالا یا استفاده طولانی مدت میتواند معده شما را تحریک کند یا باعث مشکلات کبدی یا کلیوی شود. در صورت داشتن عوارض جانبی، هرگز در تماس با پزشک خود تردید نکنید. اگر به داروی قویتر یا طولانیتر نیاز دارید، با پزشک خود صحبت کنید. آنها ممکن است یک نسخه NSAID تجویز کنند.
- تزریق: مرسومترین گزینه که در کلینیک درد و توسط متخصص درد انجام میشود ، “تزریق کورتیکواستروئید” و یا تزریق ژل و PRP است پزشک در این روش، دارو را به فضای مفصل شانهای شما تزریق میکند. کورتیزون با کاهش التهاب مفصلی، درد را تسکین میدهد. همچنین به مدت چند ماه میتوانید بدون درد سپری کنید ،ممکن است در طول سال به چندین تزریق نیاز داشته باشید.
درمان بلوک عصبی
این نوع از درمان هم که در کلینیک درد و توسط متخصص درد انجام میشود ایمن و موثر بوده و درد مزمن شانه ناشی از آرتروز را کاهش میدهد. در این روش پزشک فوق تخصص درد از سوزنهای مخصوص و تصاویر هدایت شده برای تزریق داروهای مسکن یا ضدالتهاب در اطراف یک عصب یا تعدادی از اعصاب استفاده میشود
لیزر درمانی
استفاده از لیزر پرتوان یا (PLDD ،لیزر درمانی با نور، نوعی درمان ایمن و موثر برای آرتروز شانه میباشد.با استفاده از این روش در کلینیک درد، التهاب را کاهش و گردش خون را افزایش میدهد، متابولیسم را زیاد کرده، فیبروز و بافت اسکار را کاهش میدهد و در نهایت بافت شانه را تقویت میکند.
اوزون تراپی
اوزون تراپی که در کلینیک درد و توسط متخصص درد انجام میشود بهترین راهکار برای درمان آرتروز شانه است. در اوزون تراپی با تزریق گاز اوزون به نواحی مفاصل و شانهها میتواند درد را کاهش دهند. در این روش تسکین درد در کمترین زمان اتفاق میافتد که باعث میشود افراد به این روش درمانی اقبال بیشتری داشته باشند.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی، درمانی برای آرتروز شانه بوده که به کاهش درد و بهبود عملکرد شانه کمک میکند. شاک ویو تراپی در اصل از طریق امواج فشار صوتی که متابولیسم و گردش خون را افزایش میدهد، روند بهبودی بدن را تسریع میکند.
جراحی شانه
اگر سایر روشهای درمانی، درد شما را تسکین ندادند و آرتروز شما بدتر شد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
آیا میتوان از آرتریت شانه پیشگیری کرد؟
به طور کلی میتوان با رعایت موارد زی، احتمال ابتلا به آرتروز را کاهش داد:
- اجتناب از مصرف تنباکو: اگر از تنباکو استفاده میکنید، پزشک شما نکاتی را برای ترک سیگار به شما خواهد گفت.
- انجام ورزشهای سبک و بدون وزنه
- حفظ وزن مناسب
- داشتن یک رژیم غذایی سالم، مانند رژیم غذایی مدیترانهای
- کاهش خطر آسیبهای مفصلی با اجتناب از انجام فعالیتهایی که شانه شما را در معرض آسیب قرار میدهد.
همچنین به خاطر داشته باشید که با مشاهده اولین علائم به پزشک مراجعه کنید. اگر عارضه شانه شما زود تشخیص داده شود، میتوانید راههایی برای کاهش درد، تغییر یا اجتناب از انجام برخی فعالیتها و کاهش آسیب یاد بگیرید.
نتیجه گیری
هدف ما در این مقاله، ارائه بهترین و مهمترین موضوعات مرتبط با آرتروز شانه است. در اینجا، به انواع روشهای درمانی و بهترین روش درمانی برای آرتروز شانه پرداختهایم. با این حال، باید به این نکته توجه کنیم که انتخاب یک پزشک متخصص و ماهر بسیار حائز اهمیت است که وظیفه معاینه و بررسی وضعیت شما را بر عهده دارد.
حتماً باید به فوق تخصص درد با تجربه مراجعه کرده و فرآیند درمانی خود را به دست کارشناسان با تجربه بسپارید. زیرا تجربه و مهارت در درمان بیماری نقش بسزایی در موفقیت درمانی دارد.
سوالات متداول
چه عاملی باعث بدتر شدن آرتروز شانه میشود؟
شایعترین محرکها شامل انجام بیش از حد فعالیت یا ضربه به مفصل هستند. سایر محرکها میتوانند شامل زوائد استخوانی، استرس، انجام حرکات تکراری، هوای سرد، تغییر فشار هوا، عفونت یا افزایش وزن باشد.
چگونه باید با آرتروز شانه خوابید؟
باید روی پهلویی که درد ندارد بخوابید و یک بالش ضخیم زیر بازوی شانه دردناک قرار داده تا آن را بالا نگه دارد. در صورت امکان به جای اینکه اجازه دهید شانه به سمت جلو خم شود، شانه را به عقب نگه دارید. هنگام خوابیدن، یک بالش زیر هر بازو قرار دهید که میتواند برای درد آرنج نیز مفید باشد.
آیا میتوان با آرتروز شانه زندگی کرد؟
درست است که در حال حاضر هیچ درمانی برای آرتروز شانه وجود ندارد، اما شیوههای درمانی برای مدیریت درد و فعال ماندن در دسترس هستند.
چرا درد آرتروز شانه در شب بیشتر میشود؟
این حالت به این دلیل است که شانه ملتهب است و این التهاب در شب و به خصوص زمانی که ناحیه فشرده شده است (مانند زمانی که در رختخواب به پهلو دراز میکشید) بدتر میشود. همین امر باعث میشود شانه شما سفت و دردناک گردد. همچنین ممکن است دچار اسپاسم عضلانی، بیحسی یا سوزن سوزن شدن شوید که به انگشتان شما میزند.
در آرتروز شانه، درد در کجای شانه احساس میشود و چه معنایی میتواند داشته باشد؟
تعیین محل درد شانه میتواند به تشخیص اینکه کدام مفصل شانه آسیب دیده است کمک کند:
- اگر درد در کنار شانه و عمقی باشد، احتمالاً مفصل گلنوهومرال شما را درگیر شده است.
- اگر در بالای شانه خود احساس درد دارید که گاهی به کنار گردن میزند، احتمالاً مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC) شما را درگیر است.
