درمان دیسک کمر

دیسک کمر

دیسک کمر از جمله اختلالات شایعی است که می تواند با درد، ضعف و بی حسی پاها همراه باشد. با این حال، بسیاری از افراد متوجه این عارضه نمی شوند تا زمانی که دیسک به اعصاب فشار وارد کند.

علائم این اختلال معمولا بعد از چند هفته فروکش می کند، اما در صورتی که علائم تشدید یابند، جراحی از سوی پزشک تجویز خواهد شد.

در این مقاله، سعی داریم به بررسی علت بروز دیسک، راه های تشخیص و هم چنین درمان این مشکل بپردازیم.

علت بروز دیسک کمر چیست؟

دیسک کمر به وضعیتی اطلاق می‌شود که قسمت نرم داخلی بین مهره‌ها از قسمت خارجی بیرون بزند. ستون فقرات انسان شامل بیست و شش استخوان است که به آنها مهره می‌گویند. در این بین، صفحاتی به نام دیسک واقع شده‌اند که به عنوان یک ضربه‌گیر بر روی مهره‌ها عمل می‌کنند و از اصطکاک آنها جلوگیری می‌کنند.

بیرون زدگی دیسک کمر می‌تواند ناشی از فرسایش تدریجی مهره‌ها بر روی هم یا تکرار حرکاتی در طول زمان باشد.

با پیشروی سن، مقدار آب در فضای دیسک نخاعی کاهش می‌یابد. این باعث کاهش نرمی دیسک و افزایش شکاف در این ناحیه می‌شود.

گاهی اوقات مشخص کردن نقطه شروع بروز مشکل در دیسک کمر مشکل است. اما به طور عمومی، ظاهر شدن دیسک کمر زمانی رخ می‌دهد که شیئی سنگین بدون خم شدن زانوها برداشته شود یا هنگام بلند کردن اشیا سنگین، تقویت شدیدی به کمر وارد شود.

چه عواملی در بروز دیسک کمر دخیل هستند؟

دیسک کمر می تواند در هر رده سنی ظاهر شود، اما عمدتا در آقایان و در سنین بیست تا پنجاه سال مشاهده می شود.

از جمله عوامل موثر در بروز دیسک کمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اضافه وزن و چاقی، که باعث می شود فشار بیشتری به کمر و نواحی پشت بدن وارد شود.
• عوامل ژنتیکی، که فرد می تواند این اختلال را از والدین خود به ارث ببرد.
• نوع کار و فعالیت، افرادی که در طول روز باید اجسام سنگین را جابجا کنند، بیشتر در معرض دیسک کمر قرار دارند. انجام حرکات تکراری نیز می تواند به مرور زمان فشار بیشتری را به ستون فقرات وارد کند.
• بلند کردن غیر صحیح اجسام، افرادی که هنگام بلند کردن اجسام سنگین، فشاری را به پاهای خود وارد می کنند، بیشتر در معرض دیسک کمر قرار دارند. توجه داشته باشید که هنگام بلند کردن جسم سنگین از روی زمین، فشار باید به پشت بدن وارد شود.
• رانندگی های طولانی مدت و حتی نشست های طولانی مدت
• کم تحرکی
• استعمال بیش از حد سیگار و دخانیات

علائم و نشانه های دیسک کمر

در برخی موارد، دیسک کمر با علامت و نشانه ای همراه نخواهد بود. اما در صورتی که دیسک به اعصاب فشار بیاورد، شاهد بروز علائم زیر خواهیم بود:

• احساس بی حسی در نواحی که اعصاب از آن جا عبور می کند
• احساس ضعف در عضلات پاها به خصوص هنگام راه رفتن
• درد در ستون فقرات که می تواند به پاها نیز بزند

تشخیص دیسک کمر

جهت تشخیص دیسک کمر، ابتدا پزشک به معاینه بالینی و فیزیکی بیمار می پردازد تا مواردی مانند رفلاکس، دامنه حرکتی پاها، توانایی راه رفتن و یا حساسیت به لمس مشخص شود.

تصویر برداری با اشعه ایکس، از جمله روش هایی است که به تشخیص علائم کمک می کند. دیگر تست های تشخیصی عبارتند از:

• MRI و سی تی اسکن. این تست ها محل دقیق دیسک و عصب های درگیر را نشان می دهند.
• دیسکوگرام. که شامل تزریق ماده رنگی به مرکز نرم دیسک است، که هر گونه ناهنجاری در کمر تشخیص داده خواهد شد.
• میلوگرافی. ماده رنگی به مایع نخاع تزریق و تصویربرداری با اشعه ایکس انجام می شود. این تست هر گونه فشار وارده به نخاع و اعصاب را نشان می دهد.

درمان دیسک کمر بدون جراحی

دیسک کمر گاهی با دردهای شدید همراه است، اما درمان مناسب می‌تواند شدت این دردها را کاهش دهد.

یکی از توصیه‌های مهم در درمان دیسک کمر، خودداری از فعالیت‌ها و حرکاتی است که ممکن است درد را تشدید کنند. همچنین، ورزش و استفاده از داروهای مسکن نیز از روش‌های درمانی دیگری هستند که مورد استفاده قرار می‌گیرند.

درمان دیسک کمر ممکن است شامل مصرف داروها، فیزیوتراپی و یا استفاده از روش های غیرجراحی و غیرتهاجمی که در کلینیک های درد انجام میشودو در نهایت  انتخاب روش مناسب درمان دیسک کمر و تعیین مراحل درمانی بستگی به تشخیص و تجویز پزشک معالج دارد. همچنین، رعایت راهنمایی‌ها و توصیه‌های پزشک در طول فرایند درمان بسیار مهم است.

مصرف دارو

مصرف داروهایی مانند ژلوفن و ناپروکسن می توانند به تسکین درد و دیگر علائم کمک کنند.

تزریق کورتون، دیگر درمان دارویی دیسک کمر می باشد. کورتون مستقیما به ناحیه درگیر تزریق می شود و از شدت التهاب و درد کم می کند.

درمان( جراحی بسته با لیزر) دیسک کمر

یکی از مزایای اصلی درمان دیسک کمر با لیزر، کم تهاجمی‌ تر بودن آن نسبت به روش سنتی جراحی کمر است. این عمل جراحی غالباً نیازمند برش‌ های کوچکی است که با کمک یک اندوسکوپ انجام می‌ شوند. به علاوه، درمان دیسک کمر لیزری را می‌ توان به صورت سرپایی و با بی‌ حسی موضعی در کلینیک های درد  نیز انجام داد. این روش از جهات بسیاری شبیه به جراحی کم تهاجمی ستون فقرات (MISS) است. البته، لیزر می‌ تواند بافت را خیلی دقیق‌ تر از تیغ جراحی ببرد. در عمل لیزری دیسک کمر می‌ توان برش‌ ها را در فضاهای تنگ و باریکی انجام داد که ورود ابزارهای سنتی جراحی به آنها تقریباً غیرممکن است.

در عمل جراحی بسته دیسک کمر با لیزر، ریسک عفونت، از دست رفتن خون و احتمال آسیب دیدگی عضلات و بافت‌ های نرم کمر نسبت به جراحی باز سنتی کمتر است. از آنجا که لیزر دیسک کمر کم تهاجمی‌ تر است، اقامت شما در بیمارستان و دوره بهبودی‌ تان در کل کوتاه‌ تر خواهد بود. به علاوه، تکنیک‌ های جراحان در زمینه استفاده از جراحی کم تهاجمی کمر که جهت درمان دقیق‌ تر و با عوارض کمتر بیماران انجام می‌شود به طور پیوسته در حال تکامل یافتن است. تحقیقات زیادی نشان داده است که عمل جراحی بسته دیسک کمر با لیزر تأثیر بالاتری نسبت به سایر روش‌ ها دارد. همچنین، درمان دیسک کمر با استفاده از لیزر بهتر از تجهیزات سنتی جراحی جواب می‌ دهد و در کل نتایج خوب آن با کمترین ریسک ممکن همراه است.

تزریق اپیدورال برای دیسک کمر

در صورتی که به دلیل وجود التهاب عصب‌های نخاعی در مناطق پشت بازوها و پشت پاها احساس درد می‌کنید، تزریق اپیدورال یک راه حل مؤثر برای کاهش فوری درد شما خواهد بود. اغلب مجاری عصبی که از ستون فقرات تا کمر، بازوها یا پاها عبور می‌کنند، تنگی می‌یابند و این تنگی باعث درد می‌شود. این تنگی مجاری ممکن است منجر به التهاب عصب‌های نخاعی شود. به طور ساده، تزریق اپیدورال به معنی تزریق داروهای مسکن به بدن از طریق سرنگ است که باعث تسکین فوری درد می‌شود. دارو به ناحیه اپیدورال تزریق می‌شود. اپیدورال یک منطقه پر از چربی است که نخاع را پوشش می‌دهد و از آسیب به اعصاب مجاور جلوگیری می‌کند. تسکین درد گاهی به مدت کوتاهی می‌باشد، اما در برخی موارد نتایج آن به مدت طولانی‌تری ادامه دارند. لازم به ذکر است که این تزریق باید توسط یک پزشک  فوق تخصص درد، با تجربه و ماهر انجام شود.

(اوزون تراپی برای درمان دیسک کمر)

اوزون تراپی که در کلینیک درد و توسط فوق تخصص درد انجام میشود) یک روش درمانی کارآمد با اثرات مثبت و برجسته برای درمان فتق دیسک کمر است. با این حال، این تکنیک باید توسط متخصص درد با تجربه انجام شود.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی و انجام تمرینات بدنی می تواند به کاهش درد ناشی از دیسک کمر کمک کند.  در کنار فیزیوتراپی، استفاده از کمپرس سرد و گرم نیز توصیه می شود.

جراحی

در صورتی که علی رغم دنبال کردن روش های درمانی گفته شده، تغییری در بهبود علائم بیمار مشاهده نشود، جراحی در نظر گرفته خواهد شد. به خصوص اگر پاها بی حس شوند و فرد هنگام را رفتن کنترل نداشته باشد.

در بیشتر موارد، جراح تنها قسمت بیرون زده دیسک را بر می دارد. این روش جراحی اصطلاحا دیسککتومی نام دارد. معمولا این جراحی به روش باز و با استفاده از تکنیک لاپاراسکوپی انجام می شود که در آن، سوراخ کوچکی در سمت جلو و عقب ستون فقرات ایجاد خواهد شد.

از جمله مزایای این روش این است که دیگر بخشی از مهره ها برداشته نمی شود و دیگر نیازی به برداشتن اعصاب نخاعی برای دسترسی به دیسک نیست.

یکی از جنبه‌های مهم درباره دیسک کمر، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی است. حفظ یک پوزیشن صحیح بدن، یکی از موارد مهمی است که باید در طول انجام فعالیت‌های روزانه به آن توجه کرد.

در هنگام بلند کردن اشیاء، باید مراقبت کرد که ستون فقرات به طور کامل صاف باشد و فشاری به پاها وارد نشود. بنابراین، بهتر است از تکنیک‌های صحیح بلند کردن استفاده کنید و ستون فقرات را در حالت صحیح نگه دارید.

یکی دیگر از موارد که به پیشگیری از بروز دیسک کمر کمک می‌کند، تغییر پوزیشن بدن در طول روز است. قرار گرفتن در وضعیت‌های نشسته یا ایستاده برای مدت طولانی، یکی از عواملی است که می‌تواند به صدمه نخاع و کمر منجر شود. بنابراین، مهم است که پوزیشن بدن خود را هر نیم ساعت یک بار تغییر دهید. همچنین، سعی کنید در طول روز حرکات کششی انجام دهید تا انعطاف‌پذیری عضلات و ستون فقرات را حفظ کنید.

در کل، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند به پیشگیری از مشکلات دیسک کمر کمک کند. رعایت پوزیشن صحیح بدن، تکنیک‌های صحیح بلند کردن و تغییر پوزیشن بدن منظم، از اقداماتی هستند که می‌توانید برای حفظ سلامت کمر انجام دهید.

برای کسب اطلاعات بیشتر به بهترین کلینیک فوق تخصصی درد در تهران مراجعه نمایید.