هیچ راهی برای اینکه زونا زودتر خوب شود وجود ندارد، اما کارهای زیادی هست که شما میتوانید انجام دهید تا راحتتر باشید و دردتان کمتر شود. زونا عفونتی است که عامل آن ویروسی مشابه ویروس آبلهمرغان است. این بیماری با دانههای دردناکی همراه است که معمولاً 2-4 هفته باقی میمانند. درد، سوزش، خارش و ناراحتی که دارد میتواند علائم شدیدی داشتهباشد که رهایی از آنها کار سختی باشد. درمانهای خانگی و داروهای گیاهی زیادی وجود دارد که میتواند به کاهش علائم زونا کمک کند. به یاد داشته باشید که باید طبق توصیهی پزشک مجرب و متخصص از این موارد برای درمان این بیماری استفادهکنید.
درمانهای طبیعی برای زونا
اگرچه داروهای ضدویروسی درمان مؤثری برای زونا است اما تنها گزینه نیست. درمانهای طبیعی بسیاری وجوددارد که میتواند درد و ناراحتی را کاهش دهد.
خمیر مسکن جوششیرین و نشاسته برای زونا
با استفاده از نشاسته یا جوششیرین و آب، خمیری تهیهکنید تا خارش ناشی از دانههای زونا را بهبود بخشید. دو واحد نشاسته یا جوششیرین را در یک لیوان بریزید؛ یک واحد آب اضافه کنید تا خمیر به چسبندگی دلخواهتان برسد. این ترکیب را روی دانهها قراردهید. بعد از 10-15 دقیقه آن را بشویید. طبق نیازتان، چندین بار در روز این کار را تکرار کنید.
کرمها و لوسیونهای مسکن برای زونا
لوسیونها و کرمها باعث تسریع روند بهبودی نمیشوند؛ اما میتوانند علائم را کاهش دهند. از مصرف لوسیونهای معطر خودداری کنید. آنها باعث تحریک بیشتر خواهندشد. در اینجا فهرستی از بهترین لوسیونهای بدون عطر آورده شدهاست. از لوسیونها و کرمها بهصورت جداگانه استفاده کنید. استفاده از کرمها و لوسیونها بهصورت یک لایهی ضخیم، باعث میشود که از خشکشدن جوشها جلوگیری شده و دورهی بهبودی طولانیتر شود. بنابه دلایل مشابهی، نباید روی دانهها پمادهای آنتیبیوتیک بمالید. انواع زیادی از لوسیونها و کرمها وجود دارد که میتوان برای کاهش ناراحتی روی دانههای زونا مالید که عبارتند از:
وازلین برای زونا
لایهی نازکی از وازلین را میتوان روزانه، بعد از شستن دانهها با آب گرم و تمیزکنندهای که معطر نباشد، استعمال کرد. بعد از استفاده از وازلین، روی دانهها را با پانسمانی نو، استریل و نچسب بپوشانید. این کار را میتوانید تا بهبود کامل دانهها، ادامه دهید.
کرم کاپسیاسین برای زونا
این کرم حاوی عصارهی فلفل قرمز به نام کپسایسین است. با استفادهی مداوم، باعث کمشدن توانایی احساس درد میشود. کرم حاوی کپسایسین را میتوان 4-5 بار در روز برای درمان نورالژیپستهرپتیک (درد بعد از زونا) استفاده کرد. توجه: قبل از اینکه دانه به مرحلهی پوسته ریزی برسد، از کرم کاپسیاسین استفاده نکنید. عوارض جانبی شامل سوزش، گزگز، یا احساس داغی در زمان استعمال روی پوست خواهدبود.
لوسیون کالامین برای زونا
به محض اینکه تاولها پوستهپوسته شوند، از لوسیون کالامین برای کاهش خارش دانهها، استفاده کنید. میتوانید از لوسیون کالامین بعد از حمامکردن و دوشگرفتن استفاده کنید تا پوست تحریکشده را تسکین دهید و به بهبود تاولها کمک کنید.
کرم آنتیهیستامین برای زونا
این مورد را میتوان بهجای کالامین و برای بهبود خارش استفاده کرد. قبل از استفاده از کرم آنتیهیستامین، مانند کرم بنادریل برای سر بازکردن تاولها، حتماً با متخصص پوستتان مشورت کنید.
پماد آنتیبیوتیک برای زونا
این مورد میتواند به درمان هرپس (تبخال) درصورت عفونیشدن، کمک کند. میتوان روزانه چندبار از آن استفاده کرد، اما قبل از استفاده از کرم آنتیبیوتیک روی نواحی از دانهها که بازشده، حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
داروهای گیاهی برای زونا
سالیان سال است که مردم، اغلب برای مشکلات پوستی، از روغنها بهعنوان داروی گیاهی استفاده میکنند. برخی از روغنها، خواصی دارند که باعث تسکین تحریکات پوستی و بهبود آنها خواهدشد. زونا با انواع مختلفی از روغنها و محصولات گیاهی موضعی درمان میشود که عبارتند از:
نارونکوهی برای زونا
در برخی افراد، نارونکوهی برای کاهش تورم و خارش، مؤثرتر از بابونه است. نارونکوهی را به شکلهای مختلفی میتوانید تهیه کنید که رایجترین آنها، کرم یا آب نارونکوهی است. فرد میتواند نارونکوهی را بهصورت موضعی برای نواحی دارای التهاب و ناراحتی استفاده کند تا تسکین یابد.
روغن شیرینبیان برای زونا
نشان دادهشده که این مورد در لولههای آزمایش، جلوی تکثیر ویروس واریسلازوستر (عامل زونا) را میگیرد، اما شواهد انسانی بالینی برای تأیید این موضوع وجود ندارد.
روغن گل سپاسی برای زونا
اثر ضدالتهابی و توانایی تسکین درد این مورد، بیشتر از داروهای مسکنی است که سابقاً برای نورالژیپستهرپتیک (عوارض طولانی مدت زونا شامل عود مجدد دانهها) استفاده میشد.
روغن بابونه برای زونا
خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی دارد و میتواند جراحت و زخمهای فشاری را با افزایش تولید سلولهای پوستی بهبود بخشد. ترکیب بابونهی آلمانی و اسطوخودوس (لاواندولاآنگوستیفولیا)، به نسبت 50 به 50، رقیقشده با روغن کالاندولا، باعث بهبود زخمهای فشاری و زخم پا میشود.
روغن اکالیپتوس برای زونا
این مورد خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند باعث تسریع بهبود زخم سرطانی افراد شود. طبق تحقیقی، اثر آنتیویروسی روغن اکالیپتوس در برابر عفونتهای ویروس هرپس (شامل ویروس واریسلازوستر که عامل زونا است) ثابت شدهاست.
روغن درخت چای برای زونا
این مورد، خواص ضدالتهابی، ضدمیکروبی و بهبود زخم دارد. بیشترین تحقیقات انجامشده روی روغن درخت چای، بهدلیل خواص ضدویروسی آن بوده، اما اکثر این تحقیقات هم دربارهی ویروس هرپسسیمپلکس بوده است. بهمنظور اثبات ایمن و مؤثربودن روغن درخت چای برای زونا، تحقیقات بیشتری لازم است. همچنین میتوانید به روش زیر از ایجاد دانههای زونا جلوگیری کنید:
- سه قطره روغن درخت چای را در 1-2 قاشق چایخوری روغن نارگیل بریزید. خوب مخلوط کنید.
- با استفاده از پنبه، این محلول را روی ناحیهی موردنظر بمالید.
- اجازهدهید 20-25 دقیقه بماند.
- با آب گرم بشویید.
- پنبهی استفادهشده را دوربیندازید.
روزانه 1-2 بار میتوانید این کار را انجامدهید.
روغن گل راعی برای زونا
این مورد، خواص بیحسی و مسکن دارد و دربرابر ویروسهای محبوس بهعنوان ضدویروس عمل میکند. در برخی موارد، روغنهای خالص باعث آلرژی میشوند؛ بنابراین افراد باید قبل از استفاده، آنها را روی ناحیهی کوچکی تست کنند. بهتر است که روغنها را با روغن حامل (کریر اویل) رقیق کنید یا آنها را بهصورت ترکیبشده از داروخانه تهیه کنید. بسیاری از روغنها، برای استفاده مورد تأیید سازمانغذاودارویآمریکا (FDA) نیستند، پس حتماً باید قبل از استفاده از آنها با داروساز یا پزشک مشورت کنید.
عسل برای زونا
یکی از درمانهای خانگی برای زونا، عسل است. عسل مانوکا و عسل زنبورداران (عسل طبیعی)، بهعنوان عامل ضدویروس دربرابر این ویروس عمل میکنند. بهمنظور درمان زونا با عسل، چندین بار در روز، عسل را مستقیماً روی ناحیهی مدنظر بمالید.
سیر برای زونا
ماهیت ضدویروسی و ضدالتهابی سیر با علائم التهابی و درد مقابله کرده و ویروس عامل این عفونت را نیز از بین میبرد.
- 4-5 حبه سیر را پوست بگیرید.
- سیرها را له کنید و با استفاده از پنبه یا پد پنبهای روی ناحیهی مدنظر بمالید.
- اجازهدهید 15-30 دقیقه بماند و سپس با آب بشویید.
- پنبههای استفادهشده را دور بیندازید.
میتوانید روزانه 1-2 بار این کار را انجام دهید.
رژیم غذایی
دلیل زونا، سیستم دفاعی ضعیف است. درنتیجه باید رژیم غذایی سالمی داشتهباشید تا سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کنید و از عود مجدد دانهها جلوگیری کنید. غذاهایی که باعث تقویت سیستم دفاعی بدن و تسریع بهبودی میشوند عبارتند از:
- گوشت کمچرب، غلات کامل، مغزیجات و بنشن (بقولات)
- غذاهای نارنجی مثل: هویج، سیبزمینی شیرین، زردآلو و کدو
- غذاهای قرمز شامل: آلبالو، گریپفروت، فلفل قرمز و هندوانه
- غذاهای سبز مانند: بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج، کلم برگ، و سایر سبزیجات دارای برگ سبز
- غذاهای سرشار از ویتامینها و موادمعدنی مثل میوههای تازه (ازجمله: مرکبات و میوههای سرشار از ویتامین C) و سبزیجات
- غذاهای سرشار از ویتامین B مانند: جو ترش، جو خوراکی، سبزیجات دارای برگ سبز، گوشت گوسالهی علفخوار، دانهها، غلات غنیشده، گوشت (مخصوصاً جگر)، تخممرغ، ماکیان
- غذاهای تخمیری مانند کیمچی، ساورکرات (کلم ترش)، تمپه، میسو (خمیر سویا) و کفیر
- غذاهای حاوی اسیدهای چرب ضروری سالم مثل: آووکادو، زیتون و روغن زیتون، ماهی سالمون دریایی و ماهیهای مفید دیگر و همچنین مکمل روغن ماهی
مصرف بیشازحد مواد زیادی (ازجمله شکر سفید)، باعث تشدید التهاب و کاهش توانایی سیستم دفاعی بدن در برابر کنترل عفونتها خواهدشد. غذاهایی که باعث اختلال در روند بهبودی افراد مبتلا به زونا میشوند عبارتند از:
- شکر سفید (و غذاهایی که شکر زیادی دارند)
- شربتهای دارای فروکتوز بالا
- غذاهای فراوریشده و بستهبندی
- چربی ترانس
- اسیدهای چرب اشباع
- غذاهای شور
حذف یا کاهش این مواد غذایی در رژیم غذایی، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب خواهدشد.
سؤالات متداول
آیا زونا خودبهخود درمان خواهدشد؟
معمولاً دانهها در عرض 2-4 هفته خوب خواهدشد. ممکناست بعد از افتادن دانهها و پوستهها، تغییراتی را در رنگ پوست خود مشاهده کنید؛ در موارد شدیدتر زونا، این تغییر رنگ دائمی خواهدبود. بااینکه دانهها طی چند هفته برطرف خواهدشد، اما درد آن مدت بیشتری ادامه خواهدداشت.
بهترین کرم برای زونا چیست؟
لوسیون کالامین، باعث بهبود خارش خواهدشد. برخی پزشکان هم کرم کپسایسین را تجویز میکنند. اگر بهدنبال جایگزینهای طبیعی هستید، موارد ذکرشده در بالا، مانند: روغن درخت چای و روغن نارگیل، مفید خواهدبود.
چهوقت باید برای زونا به پزشک مراجعه کرد؟
بهمحض مشکوکبودن به عفونت یا ایجاد تاولهای غیرعادی روی پوست، باید به پزشک مراجعه کنید. توصیهمیشود که عدم مراجعه به پزشک بیشتر از سه روز بعد از ایجاد دانهها نباشد.
خدا خیرتان بده مطالب مفید و تاثیر گذار بود موفق باشید