شایعترین علل کمر درد

کمر درد دومین بیماری شایع است که پس از سرماخوردگی ممکن است هر انسانی چندین بار در طول عمر خود کمردرد را تجربه کرده باشد. نود درصد کمردرد ها به صورت ناخودگاه در طول دو ماه یعنی هشت هفته به طور کامل خوب می شوند و نیازی به مداخله پزشک نخواهد بود. از طرفی گفته می شود؛ هفتاد درصد انسان های که در طول عمر خود مبتلا به کمر درد می شوند ممکن است در سالیان بعد مجدد دچار کمر درد شوند.

آناتومی مهره های کمری

مهره های کمری متشکل از پنج مهره و ستون فقرات است که در بین مهره های کمری ماده ژلاتینی وجود دارد که به عنوان دیسک شناخته می شود.
قسمت های از ستون فقرات متشکل از عصب های سیاتیکی است که امکان دارد از کانال نخاعی بیرون زده شود. ستون فقرات متشکل از مفاصل فاست کمری است که به حرکت های چرخشی، عقب و جلو مهره های کمر کمک نمایید. لازم به ذکر است مفصل کمر متشکل از مفصل لگنی خاجی می باشد. برای آشنایی بیشتر به تماشایی ویدئو دکتر عدل خو بپردازید.

انواع کمر درد

کمر درد به دو دسته دردهای مکانیکال و دردهای نان مکانیکال تقسیم بندی می شوند.

کمردردهای مکانیکال

نود درصد از دردهای کمر به این نوع از کمر درد اختصاص پیدا می کند که می تواند ناشی از تروما، ضربه، فشار و بلند کردن اجسام سنگین ایجاد شود.

کمردردهای نان مکانیکال

تنها ده درصد از کمردردها مربوط به این دسته می شود و جز بسیار کوچکی از کمر دردها را تشکیل می دهد. به طور معمول این نوع کمر دردها در زمینه بیماری سیستمیک یا داخلی است و هیچ ارتباطی بین بلند کردن وزنه، فشار و ضربه ندارد.

علت ایجاد کمردردهای نان مکانیکال

چندین علت برای کمردردهای نان مکانیکال وجود دارد، که این دردها مرتبط و ناشی از بیماری ها سیستمیک می باشد که می بایست به صورت دقیق بررسی گردد. در ادامه به شرح هر کدام از آن ها می پردازیم برای آشنایی بیشتر با ما همراه باشید.

بیماری عفونی

از مهمترین علت های ایجاد کمر دردها ناشی از عفونت است که معمولا کمردردهای که توام با تب و کاهش وزن می باشد و بیمار علامت های نظیر تب و کاهش وزن دارد. از اصلی ترین عوامل ایجاد عفونت بیماری سل می باشد و عمدتا این نوع عارضه در زمینه بیماری عفونی مانند عفونت استخوان یا استئومیلیت است. قابل توجه است که عفونت ستون فقرات بایستی توسط متخصصین مربوطه تشخیص و درمان شوند.

تومور

دومین علت ایجاد کمردردهای نان مکانیکال، کمردردهای است که ناشی از تومور می باشد. در واقع بدین صورت که بیمار در طول روز هیچ گونه احساس دردی نداشته ولی شب ها به دنبال استراحت و خواب شبانه دچار دردهای شدیدی می شود که منجر به بیداری شب هنگام بیمار می شود.

پوکی استخوان یا شکستگی

سومین علت دردهای کمری به دلیل بیماری پوکی استخوان و یا شکستگی است که اصطلاحا به آن استئوفوس گفته می شود. به طور معمول افرادی که کورتون تزریق می کنند یا تومورهای دارند که به ناحیه کمر یا ستون فقرات متاستاز می دهد، می تواند از علت ایجاد این نوع کمر دردها باشد.

سوریازیس

چهارمین علت کمردردهای نان مکانیکال ناشی از بیماری سوریازیس است که به طور معمول این نوع دردها با خشکی طولانی مدت صبحگاهی همراه است.

به طور معمول زمانی که بیمار از خواب بیدار می شود تا مدت ها دچار خشکی ستون فقرات است و حرکت کردن برای آن مشکل خواهد بود که این نوع درد ها جز بیماری سیستمیک به شمار می آید، همانند بیماری پسوریاتیک.

در زمان وجود دردهای شدید کمری چه اقدامی باید انجام شود؟

در زمان مراجعه بیمار با کمر درد به پزشک در صورتی که کمتر از یک هفته بیمار چنین دردی را تجربه کرده است بهترین اقدام و توصیه داشتن استراحت به مدت چند روز خواهد بود، که در طول این مدت به فرد مسکن های همچون بروفن، استامینوفن و در صورت لزوم شل کننده عضلات برای فرد تجویز می شود. که در این زمان بیمار تنها اقدام درمانی که می تواند انجام دهد استراحت و دارو درمانی می باشد.

اما در صورتی که فرد دوره یک هفته ای استراحت را سپری کرده باشد و بهبود نیافته است در این زمان بیمار بایستی وارد فاز دوره درمان مزمن بیماری شود.

در این مرحله از بیماری فرد بایستی تحت معاینه دقیق قرار گیرد و پس از معاینات فیزیکی جهت تشخیص دقیق تر انجام ام.آر.آی، نوار عصب و عضله و عکس ضروری خواهد بود، تا در نهایت بررسی های کاملی برای فرد انجام شود و علت کمر درد مشخص گردد.

علت کمردردهای مکانیکال

چندین علت از دردهای کمر به این نوع از کمر درد اختصاص پیدا می کند که می تواند ناشی از تروما، ضربه، فشار و بلند کردن اجسام سنگین ایجاد شود. در ادامه به شرح هر کدام از آن ها می پردازیم برای آشنایی بیشتر با ما همراه باشید.

دیسک یا بیرون زدگی فتق دیسک

از شایعترین علت کمردردها، کمردردهای ناشی از دیسک و بیرون زدگی فتق دیسک می باشد.

ستون فقرات شامل پنج مهره کمری است که در بین این مهره ها فضای ژلاتینی به اسم دیسک قرار گرفته است. معمولا هر کدام از این ها به دلیل فشار، ضربه و بلند کردن اجسام سنگین ممکن است دچار بیرون زدگی شود. شایعترین دیسک های که دچار بیرون زدگی می شوند، مهره های چهار و پنج کمر است.

در نهایت بگوییم، در صورتی که فردی به چنین درهای در ناحیه پا مواجه باشد حتما بایستی به متخصص درد مراجعه نمایید تا مسئله بیرون زدگی دیسک تشخیص داده و درمان بدون اتلاف وقت شروع شود.

دیسک کمر

از دیگر علل دردهای کمری ناشی از دیسک است. این نوع کمر دردها عمدتا در افراد جوان ورزشکار دیده می شود که دیسک کمر بیرون زدگی ندارد ولی از داخل تغذیه دیسک با مشکل مواجه شده و آسیب درونی ایجاد شده است.

در اکثریت مواقع دردهای ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر تنها در ناحیه کمر ایجاد می شود و به احساس درد به پا سرایت نمی کند.

مفاصل فاست کمری

مفاصل فاست کمری یکی از مفاصلی است که به حرکت های کمر کمک می کند و فرد می تواند به طرفین و عقب و جلو حرکت کرده و همچنین خم شود. دردهای که از مفاصل فاست کمری احساس می شود در ابتدا در قسمت طرفین ستون فقرات در اثر فشار ایجاد می شود و سپس دردها در نواحی باسن، پشت ران و بالای زانو احساس می شود.

به طور معمول این نوع دردها مبهم و گنگ می باشند و به صورت سوزن سوزن شدن و خواب رفتگی نبوده و به ناحیه زیر زانو انتشار پیدا نمی کند. حرکات بیمار در صبحگاه پس از بیداری سخت خواهد بود و فرد دچار خشکی صبحگاهی می شود ولی این نوع خشکی تنها به مدت سی دقیقه طول می کشد. امروزه روش نوینی برای درمان این نوع دردها بنام رادیو فرکانسی یا آر اف مفاصل فاست کمری وجود دارد که به بیمار پیشنهاد می گردد.

مفصل استخوان لگن و استخوان خاجی یا خاصره

پیش از سال 1934 شایعترین دردهای کمری دیسک کمر بود که توسط آقی نیکستر و بار کشف شد. اما امروزه گفته می شود یکی از شایعترین علت دردهای کمر مفصل اسپای است، که به طور معمول در نواحی باسن، پشت ران، بالای زانو احساس می شود.

افراد با اضافه وزن بالا و افرادی که در طول بارداری با افزایش وزن بیش از هجده تا بیست کیلو مواجه بودند درد در ناحیه کمر بیشتر می شود که جهت درمان این نوع دردها می توانند به متخصص درد مراجعه نمایند.

سندرم پیریفورمیس

سندرم پیریفورمیس یکی از عواملی است که باعث ایجاد کمردرد و دردهای عصب سیاتیک می شود و سبب می گردد تا شخص احساس درد در ناحیه پا، باسن، ران، ساق، مچ و کف پا احساس شود و معمولا این نوع دردها به صورت سوزن سوزن شدن و گزگز می باشد.

این بیماری  را تقلید معلائم دیسک کمری کند و موجب تشخیص اشتباه می شود و حتی در مواردی سبب می گردد تا بیمار به اشتباه مورد عمل جراحی دیسک قرار بگیرند.

در چنین مواقعی برای آنکه متوجه باشیم و دچار تشخیص نادرست نگردیم به این مثال توجه نمایید، این عضله عملکرد آن بدین طریق است که سبب چرخاندن استخوان ران به سمت خارج می شود در صورتی که فرد در زمان چرخیدن استخوان دچار احساس درد شود این عامل می تواند مهمترین علامت سندرم پیریفورمیس باشد. همانند پیاده شدن از خودرو که با حرکت ران به سمت خارج در صورت احساس درد در این ناحیه می توان به وجود این عارضه پی برد.

سرخوردگی مهره های کمر

یکی از علت های که سبب ایجاد درد در ناحیه کمر می شود سرخوردگی مهره های کمری است. به طور معمول بیشترین مهره های کمر که مستعد سرخوردگی و لیزخوردگی می باشد مهره های 4 و 5 و همچنین مهره های 5 و 1 می باشد و سبب ایجاد ضربه، زمین خوردگی و در نهایت سرخوردگی مهره ها می شود.

جهت تشخیص این عارضه می توانیم از عکس های رادیولوژی ساده با خم شدن به سمت جلو و عقب سرخوردگی ها را مشخص کنیم. علامت این بیماری با توجه به سرخوردگی که ایجاد شده و فشار در ناحیه مورد نظر علامت دیسک یا فاست های کمری را داشته باشیم.

در صورتی که شدت و گرید بیماری پایین و در حد 1 یا 2 باشد که معمولا گفته می شود فرد 25 درصد دچار سرخوردگی و شکستگی شده است. در چنین شرایطی برای درمان بیمار می توانیم از گروه های عصبی در کلینیک درد استفاده نماییم.

تنگی کانال نخاعی

از دیگر علل کمردردها تنگی کانال نخاعی می باشد که به طور معمول این نوع دردها به دلیل رشد بیش از حد مفاصل فاست کمری یا تغییرات غیر متعادل در دیسک های کمر به دلیل افزایش سن و یا رشد بیش از اندازه لیگامان زرد در ناحیه کمر اتفاق افتد. همان طور که از نام آن مشخص است رشد بیش از حد این سه ارگان سبب می گردد تا کانال نخاعی بیمار تنگ شده و مشکلاتی برای او ایجاد شود.

علائم این بیماری بدین صورت است که فرد چند قدم حرکت کرده سپس دچار خواب رفتگی، درد و سوزن سوزن شدن پاها می شود که در چنین شرایطی با اظهار خستگی از حرکت می ایستد کمی استراحت نموده و سپس مجدد حرکت می کند و در چنین مواقعی خم شدن به سمت جلو و تکیه بر جسمی می توان موجب شود تا احساس درد کاهش یابد.
دردهای این بیماران برخلاف دیسک زمانی که به سمت جلو خم می شوند کاهش یافته و احساس درد از کانال نخاعی تنگ شده خارج و کاهش می یابد.

بهترین روش تشخیص برای این نوع عارضه انجام ام.آر.آی می باشد. در صورتی که تنگی کانال نخاعی بیش از حد نباشد جهت درمان می توانید به کلینیک درد مراجعه نمایید تا با توصیه های غیر جراحی اقدام به درمان نمایید.

اما نکته ای که بدان بایستی دقت نمایید این است که این بیماری بسیار خوشایند نیست و اگر برای درمان نیاز به جراحی باشد با گذاشتن پیچ و پلاک در ستون فقرات می توان فرد را جراحی و درمان نمود که قاعدتا درمانی خوشایند برای فرد و پزشک نخواهد بود. لذا در صورت داشتن کوچترین علائمی در ناحیه کمر برای پیشگیری از پیشرفت بیمار به متخصص درد مراجعه نمایید.

درد کمر پس از جراحی

یکی از بیماری های که احتمال دارد پس از جراحی ایجاد شود احساس درد پس از درمان است که در واقع این به معنای شکست خوردن عمل جراحی می باشد.

بهترین توصیه این است که بیمار از اقدام به جراحی مجدد بپرهیزد و جهت رفع این مشکل به درمان های غیرتهاجمی بپردازد. در این صورت فرد با مراجعه به کلینیک درد می تواند با کمک درمان های غیر تهاجمی همچون آب درمانی، فیزیوتراپی، دارودرمانی به مدت کمی طولانی استفاده نمایید و بهبود یابد.

چنین مشکلاتی پس از جراحی بسیار شایع است و تنها چهل درصد از این نوع جراحی ها موفقیت آمیز بوده که سبب می شود تا درمان های بعدی برای بیمار سخت شود.

در نهایت بگوییم؛

در صورت مواجه شدن با چنین مشکلاتی حتما با متخصصین درد مشورت نموده و تا جایی ممکن از درمان های نگهدارنده و محافظه کارانه روش های غیر تهاجمی استفاده نمایید.