سوزن سوزن شدن صورت ممکن است احساسی شبیه به خارش یا حرکت چیزی در زیر پوست داشته باشد. این مسأله می تواند تمام صورت یا فقط یک طرف آن را درگیر کند. این شرایط برای بعضی افراد احساس ناخوشایند یا آزار دهنده ای ایجاد می کند و برای بعضی دیگر هم شکل دردناکی دارد. احساس سوزن سوزن شدن یکی از نشانه های مشکلی به نام پارستزی یا گزگز اندام است، که نشانه های آن عبارت است از بی حسی، احساس سوزن سوزن شدن، خارش، سوزش یا احساس خزیدن چیزی روی پوست. احساس سوزن سوزن شدن صورت ممکن است با علائم دیگری همراه یا تنها علامت موجود باشد.
چه چیزی می تواند باعث گزگز صورت شود؟
احساس سوزن سوزن شدن ناگهانی در دست ها، پاها یا صورت شما یک شکایت نسبتاً شایع است که توسط مردم در ایالات متحده گزارش شده است. این وضعیت ممکن است در اثر خوابیدن طولانی مدت بر روی هر یک از اندام های شما یا نشستن در حالت یکسان هنگام خواندن یا نوشتن باشد.
از نظر پزشکی، احساس سوزن سوزن شدن معمولاً نتیجه ضربه یا صدمه به سیستم عصبی محیطی (PNS) است. PNS جزء سیستم عصبی است که مغز را از طریق شبکه ای از رشته های عصبی به اندام های مختلف بدن متصل می کند. اطلاعات را به صورت تکانه های عصبی یا سیگنال ها به جلو و عقب منتقل می کند.
هنگامی که عصبی تحت فشار قرار می گیرد یا فشرده می شود، ممکن است انتقال سیگنال ها به تاخیر بیفتد، کند شود یا مانع شود و این امر بر ظرفیت مغز در تفسیر سیگنال ها و ارسال پاسخ ها تأثیر می گذارد. به منظور مقابله با این پدیده، مغز با تداعی احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن پاسخ می دهد. اینها اولین علائم آسیب عصبی هستند.
سوزن سوزن شدن صورت به خودی خود یک بیماری نیست بلکه نشانه بیماری هایی است که به عملکرد عصب یا عصب آسیب می رسانند. از طرفی این وضعیت ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- یک بیماری روانی
- بارداری یا شیردهی
- کمبود ویتامین B 6
- گردش نامناسب خون
- کم آبی حدود ۵-۶ درصد
- سوء تغذیه در افراد الکلی مزمن
- افرادی که همودیالیز مزمن دریافت می کنند.
- داروهایی مانند پنی سیلامین، ایزونیازید یا فنلزین
- آسیب های وارد شده به نخاع فوقانی یا قسمت خلفی ساقه مغز
شرایط پزشکی مرتبط با سیستم عصبی مانند:
- سکته
- آنسفالیت
- سارکوئیدوز
- اختلال خود ایمنی
- فشردگی عصب سه قلو
- آسیب به ناحیه دندان و صورت
تومور یا ضایعه عروقی که بر مغز یا نخاع فشار وارد می کند.
علائم و نشانههای گزگز صورت چیست؟
احساس کرختی و سوزن سوزن شدن صورت ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
- حساس شدن پوست در ناحیهی صورت
- دردی که گهگاه بروز میکند
چه زمانی باید به متخصص درد مراجعه کرد
اگر سوزن سوزن شدن صورت آزاردهنده باشد یا زندگی روزمره شما را مختل کند، باید برای بررسی و درمان به فوق تخصص درد مراجعه کنید.
پزشک چندین آزمایش برای تشخیص این عارضه برای بیمار در نظر میگیرد تا علت اصلی سوزن سوزن شدن صورت را تشخیص دهد.
به این نکته توجه داشته باشید که اگر فکر میکنید که دچار سکته مغزی یا واکنش آلرژیک شدهاید، فورا برای درمان اقدام کنید؛ چراکه این موارد میتواند تهدیدکننده زندگی باشند.
نحوه تشخیص
گاهی پزشک با توجه به معاینات فیزیکی که انجام میدهد متوجه علت بیماری میشود. برای کمک به تشخیص بیماریهای زمینهای که منجر به سوزن سوزن شدن صورت میشود، آزمایشاتی برای بیمار در نظر میگیرد که به شرح زیر است:
- سی تی اسکن یا ام آر آی برای مشاهده تصاویری از مغز یا صورت
- الکترومیوگرافی برای بررسی فعالیت الکتریکی عضلات
- اشعه ایکس یا سونوگرافی از قلب یا عروق خونی
- الکتروانسفالوگرام (EEG) برای بررسی فعالیت امواج مغزی
راهکارهای طبیعی رفع سوزن سوزن شدن صورت
رفتار درمانی شناختی
رفتار درمانی شناختی (CBT) مبتنی بر آموزشهای حسی است که میتوانند کمک کنند بیمار، تغییرات و تناوبهای انتقال پیامهای عصبی را بفهمد. دوباره آموزش دیدن در مورد احساسات به بیمار کمک میکند گیرندههای حسیاش را دوباره بشناسد.
مدیتیشن ذهن آگاهانه
مدیتیشن ذهن آگاهانه، توجه حواس موجود در مدیتیشن را با تعمق و تفکر نسبت به خود در زمان حال تلفیق میکند. ذهن آگاهی و پذیرش، بدون اینکه جایی برای افکار قضاوتگر وجود داشته باشد کمکتان میکند ذهنتان را آرام کنید، استرس را مهار کنید و واکنش بدنتان را کنترل نمایید.
شیر زردچوبه بنوشید
زردچوبه دارای پلی فنول بسیار مفیدی به نام کورکومین است که با خاصیت ضد التهابی که دارد کمک میکند بیحسی صورتتان رفع شود.
آسیب عصب محیطی ابتدا به صورت درد و گزگز در فیبرهای حسی بروز میکند. با آسیب دیدن فیبرهای عصبی، فرایندهای بیولوژیکی گوناگونی به جریان میافتند و آسیب به صورت درد، گزگز شدن و بیحسی ظاهر میشود. استرس اکسیداتیو و التهاب از بسیار فرایندهایی هستند که منجر به آسیب عصب میشوند.
خاصیت ضد التهابی کورکومین میتواند از تولید مولکولهایی که التهاب ایجاد میکنند کم کرده و فعالیت آنتی اکسیدانی آن نیز به خنثی کردن اثر استرس اکسیداتیو که سبب درد و گزگز در عصب تحت فشار میشوند کمک میکند.
یک تکهی دو سانتیمتری از زردچوبه را در قابلمهای کوچک قرار دهید و تقریبا ۲۵۰ میلی لیتر شیر به آن اضافه کنید. اجازه دهید این ترکیب ۱۵ دقیقه بجوشد. شیر را صاف کرده و بنوشید. هر روز این کار را انجام دهید.
سوزن سوزن شدن صورت چه درمانی دارد؟
درمان بسته به علت گزگز صورت متفاوت است. گاهی استرس درد را در شرایط خاصی افزایش می دهد؛ بنابراین در این مواقع کاهش میزان استرس و داشتن آرامش بیشتر به روند بهبودی کمک می کند.
اگر فردی دچار بیماری پوستی مانند زونا شده باشد، استفاده از کمپرس سرد در تسکین درد موثر است. گاهی پزشک با توجه به شرایط بیمار لوسیون مخصوص هر فردی را تجویز می کند.
افراد مبتلا به بیماری بل می توانند از مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن مصرف کنند. همچنین گاهی در صورت نیاز استفاده از برخی قطره های چشمی برای محافظت از چشم کاربردی هستند.
افراد مبتلا به صرع باید خواب کافی داشته باشند تا به کاهش احتمال به ابتلا به تشنج کمک کنند.
این مواردی که برای شما ذکر کردیم چند نمونه از راهکارهای درمانی است که بسته به علت ایجاد سوزن سوزن شدن صورت در نظر می گیرند.