کلینیک درد نفس / خدمات تشخیصی و درمانی / فیزیوتراپی روشی درمانی برای بهبود نوروپاتی دیابتی
تاریخ ۲۷ آبان ۱۴۰۲

فیزیوتراپی روشی درمانی برای بهبود نوروپاتی دیابتی

آیا شما مبتلا به نوروپاتی دیابتی هستید؟ اگر اینطور است، پس حتماً می‌دانید که این عارضه باعث چه محدودیت‌های دردناکی می‌شود. نوروپاتی دیابتی به حالتی گفته می‌شود که در آن، سطح قند خون بالا رفته و باعث آسیب به عروق خونی می‌شود. نوروپاتی دیابتی علائم زیادی دارد که شایع‌ترین آن‌ها احساس سوزش، مورمور شدن و از دست رفتن حس در دست‌ها و پاها هستند. البته این عارضه می‌تواند باعث حساسیت بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم به لمس، تخریب تدریجی استخوان‌ها، عدم تعادل، مشکل در راه رفتن، ضعف و تحلیل رفتن عضلات نیز بشود.

با اینکه نوروپاتی دیابتی می‌تواند به طور قابل توجهی زندگی بیمار را تحت تأثیر قرار دهد، اما هنوز امید وجود دارد. چندین روش درمانی برای بهبود این عارضه وجود دارد، از جمله فیزیوتراپی.

بسیاری از بیماران نمی‌دانند که فیزیوتراپی می‌تواند به عنوان یک روش درمانی مؤثر برای نوروپاتی دیابتی استفاده شود. فیزیوتراپی یک روش درمانی است که می‌تواند تعادل و حس از دست رفته را بازیابی کند. همچنین، این روش به شما کمک می‌کند تا قابلیت حرکتی که از دست داده‌اید را بهبود بخشید و تعادل هنگام راه رفتنتان را بهبود ببخشید.

به هر حال، باید توجه داشت که برای درمان نوروپاتی دیابتی با فیزیوتراپی، به یک پزشک متخصص و ماهر مراجعه کنید که با علائم این بیماری و روش‌های درمانی آن آشنا است. استفاده از فیزیوتراپی می‌تواند خطرات و عوارض جانبی درمان را کاهش داده و زمان لازم برای بهبودی را کاهش دهد.

فیزیوتراپی چطور نوروپاتی دیابتی را بهبود می‌دهد؟


فیزیوتراپی چطور نوروپاتی دیابتی را بهبود می‌دهد؟

هنگامی که برای درمان نوروپاتی دیابتی مراجعه می‌کنید ابتدا فیزیوتراپیست در مورد هدفتان از انجام این درمان و نتایج مورد انتظارتان با شما صحبت می‌کند. البته، ناگفته نماند که بهبود علائم اولین هدف خواهد بود. سپس، فیزیوتراپیست برنامه‌ای را برای تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی‌تان طراحی می‌کند. در نهایت، جلسات درمان را به طور مرتب و با حضور فیزیوتراپیست برگزار خواهید کرد. معمولاً در این جلسات تمریناتی برای یادگیری حرکت روی سطوح مختلف، ایستادن بدون دچار شدن به سرگیجه و حفظ تعادل انجام می‌شود. همچنین با استفاده از تمرینات مختلف فیزیوتراپی می‌توان حس دست‌ها و پاها را به آن‌ها بازگرداند.

درمان فیزیوتراپی برای نوروپاتی دیابتی


درمان فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش وابستگی به داروهای مسکن کمک کند. برخی تکنیک‌های فیزیوتراپی می‌توانند به تسکین علائم ناشی از نوروپاتی دیابتی مثل درد عمقی در پاها و مچ پاها، مورمور شدن یا احساس سوزش در دست‌ها و پاها، گرفتگی عضلات، ضعف عضلانی، اختلال عملکرد جنسی و پای دیابتی کمک کنند.

تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)

تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)

TENS یک روش تحریک الکتریکی است که در آن از طریق اعصاب حسی و در نتیجه تحریک مکانیسم دروازه درد یا سیستم اپیوئیدی، درد تسکین پیدا می‌کند. دستگاه‌ها و تکنیک‌های مختلف TENS بر اساس همین دو مکانیسم فیزیولوژیکی متفاوت طراحی شده‌اند. میزان تأثیر TENS به درد بیمار بستگی دارد، البته موقعی که به خوبی از آن استفاده شود بسیار بیشتر از یک مداخله پلاسبو (Placebo intervention) درد را تسکین می‌دهد. لازم به یادآوری است که عبارت TENS می‌تواند معرف استفاده از هرگونه تحریک الکتریکی با استفاده از الکترودهای سطحی پوست باشد که با هدف تحریک عصب‌ها انجام می‌شود.

تحریک انجام شده به وسیله دستگاه TENS با هدف تهییج (تحریک) عصب‌های حسی و در نتیجه فعالسازی برخی مکانیسم‌های طبیعی بدن برای تسکین درد صورت می‌گیرد. به علاوه، با این روش دو مکانیسم اصلی تسکین درد را می‌توان فعال کرد: مکانیسم دروازه درد و سیستم اپیوئیدی. در اینجا به طور مختصر پارامترهای تحریک مورد استفاده برای تحریک این دو سیستم را بررسی می‌کنیم.

این تکنیک از یک جریان الکتریکی بدون درد و اثرات فیزیولوژیکی ناشی از تحریک الکتریکی با فرکانس پایین برای تسکین خشکی، بهبود قابلیت حرکت، تسکین درد نوروپاتیک، کاهش اِدِم و التیام زخم‌های مقاوم پا استفاده می‌کند.

تکنیک TENS غیرتهاجمی بوده و در مقایسه با روش‌هایی مثل مصرف دارو عوارض کمی دارد که شایع‌ترین آن‌ها نوعی واکنش آلرژیک پوستی است که در حدود ۲ تا ۳ درصد از بیماران رخ داده و تقریباً در تمام موارد ناشی از جنس الکترودها، ژل رسانا یا نوار چسب مورد استفاده برای نگه‌داشتن الکترودها بر روی پوست است. البته، در حال حاضر بیشتر از الکترودهای خودچسب (Self-adhesive) که از قبل ژل زده شده‌اند استفاده می‌شود؛ این الکترودهای جدید مزایای زیادی دارند از جمله کاهش امکان انتقال عفونت، سهولت در استفاده، کاهش احتمال واکنش‌های آلرژیک و کمتر شدن هزینه درمان. امروزه، دسترسی به دستگاه‌های TENS دیجیتال در حال گسترش بوده و دائماً قابلیت‌هایی جدیدی به آن‌ها اضافه می‌شود (مثل شیفت خودکار فرکانس و الگوهای پیچیده‌ترِ تحریک) البته شواهد چندانی در مورد تأثیر این قابلیت‌ها وجود ندارد. برخی از این دستگاه‌ها گزینه‌هایی برای انجام درمان به شکل خودکار یا از پیش برنامه‌ریزی شده دارند.

جریان تداخلی (IFC)

جریان تداخلی (IFC)

مبنای اینترفرانشیا‌ل‌ تراپی‌ (Interferential Therapy) استفاده از اثرات تداخلی تحریک الکتریکی عصب‌ها با فرکانس پایین (کمتر از ۲۵۰pps) است که درد و عوارض جانبی ناخوشایند درمان‌های مشابه را به همراه ندارد.

هنوز شواهد قابل قبولی در مورد تأثیر تحریک بافت با جریان‌های فرکانس متوسط به دست نیامده است (در الکتروپزشکی فرکانس متوسط بین ۱ تا ۱۰۰ کیلوهرتز است). البته، بعید است که این تکنیک هیچ کاری انجام ندهد، اما در حال حاضر اطلاعات ناچیزی درباره اثرات فیزیولوژیکی آن وجود دارد. در حال حال، تکنیک مذکور توانایی تحریک مستقیم عصب را ندارد.

در اینترفرانشیا‌ل‌ تراپی‌ از دو جریان فرکانس متوسط استفاده می‌شود که به طور هم‌زمان از بافت‌ها عبور داده می‌شود و مسیر آن‌ها به شکلی تعیین می‌شود که عمود بر هم از یکدیگر عبور کنند طوریکه عملاً با یکدیگر تداخل داشته باشند. این تداخل باعث ایجاد یک تداخل (فرکانس ضربان) می‌شود که ویژگی‌هایی مشابه تحریک فرکانس پایین دارد.

با دستکاری دقیق جریان ورودی می‌توان به فرکانس ضربان مورد نظر برای استفاده در درمان دست پیدا کرد. دستگاه‌های جدید معمولاً فرکانس‌های بین ۱ تا ۱۵۰ هرتز تولید می‌کنند، هرچند که برخی از آن‌ها توانایی تولید فرکانس‌هایی تا ۲۵۰ هرتز یا بیشتر را هم دارند. نکته مهمتر اینکه، در اینجا نیازی نیست که پزشک نگران فرکانس‌های ورودی باشد، بلکه تنها باید بر روی فرکانس ضربان مناسب که مستقیماً از دستگاه انتخاب می‌شود تمرکز کند.

در این تکنیک می‌توان تحریک را با استفاده از الکترودهای پد و پوشش‌های اسفنجی (که در حالت مرطوب رساناهای قابل قبولی هستند) انجام داد، هرچند که ژل رسانای الکتریکی هم گزینه مؤثری است. اسفنج‌ها می‌بایست به خوبی مرطوب شوند تا جریان به طور یکنواخت توزیع شود. به علاوه، الکترودهای پد خودچسب (شبیه به الکترودهای جدیدتر TENS) هم وجود دارد که به نظر خیلی از پزشکان انجام اینترفرانشیا‌ل‌ تراپی‌ را راحت‌تر می‌کنند. همچنین، چند سالی است که از الکترودهای مکشی هم استفاده می‌شود. این الکترودها اگرچه مفید هستند (خصوصاً برای نواحی بزرگتر بدن مثل پشت شانه، نیم‌تنه، کفل و زانو) اما ظاهراً از نظر درمانی هیچگونه مزیتی نسبت به الکترودهای پد شکل ندارند؛ به عبارت دیگر، به نظر می‌رسد که قسمت مکنده دستگاه اثر درمانی قابل توجهی نداشته باشد.

آموزش راه رفتن

آموزش راه رفتن

آموزش اصلاح حالت بدنی(پاسچر) و اصول اولیه برداشتن بار وزن بدن(از روی پای درگیر)، به بیماران نوروپاتی دیابتی کمک می‌کند تا از عوارضی که پا به آن‌ها دچار می‌شود مثل زخم‌های پا جلوگیری کرده و مانع از گسترش آن‌ها می‌شود. معمولاً تکنیک‌های برداشتن بار وزن عبارتند از استفاده از وسایل کمکی حرکتی (مثل چوب زیر بغل) یا اسپلینت پا. به علاوه، بازآموزی راه رفتن برای کسانی که به خاطر نوروپاتی دیابتی قسمتی از پای خود را از دست داده و اکنون از پروتز استفاده می‌کنند مفید است.

درمان دستی همراه با ورزش برای درمان نوروپاتی دیابتی

این روش‌ها به جلوگیری از آتروپی، گرفتگی‌ها و انقباضات عضلانی کمک می‌کنند. به علاوه، در اینجا یک برنامه ورزشی به بیمار داده می‌شود که معمولاً شامل حرکات کششی برای حفظ طول عضلات و دامنه حرکتی هستند. تمرینات قدرتی نیز به حفظ قدرت عضلات و جلوگیری از تحلیل رفتن آن‌ها کمک می‌کنند.

برای به حداقل رساندن ریسک ورزش‌های درمانی نوروپاتی و به حداکثر رساندن فواید آن‌ها انجام تمرینات ورزشی زیر را در اولویت قرار بدهید:

تمرینات کم فشار قلبی و عروقی

تمرینات کم فشار قلبی و عروقی

اکنون تأثیر تمرینات قلبی و عروقی در بهبود سلامت عروق در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ به خوبی شناخته شده است. به علاوه، انجام تمرینات ایروبیک می‌تواند بهبود سلامت عروق خونی در افرادی که درگیر نوروپاتی دیابتی هستند، داشته باشد. این تمرینات همچنین می‌توانند با کاهش سطح قند و کلسترول خون، جریان خون به دست‌ها و پاها را بهبود بخشند و در نتیجه بهبودی در سلامت اعصاب را به همراه داشته باشند.

برای تقویت جریان خون و جلوگیری از بروز بریدگی، خارش و تاول پا، بهتر است از فعالیت‌های کم فشارتری مانند شنا یا دوچرخه‌سواری به جای پیاده‌روی استفاده کنید. اگر نمی‌توانید تعادل خوبی را روی دوچرخه‌های معمولی حفظ کنید، می‌توانید از دوچرخه‌های ثابت در محل استفاده کنید. همچنین، در کنار برنامه ورزشی خود، تلاش کنید هفته‌ای پنج نوبت، ۳۰ دقیقه وقت را برای انجام تمرینات ایروبیک اختصاص دهید.

تمرینات قدرتی (نشسته)

تمرینات قدرتی (نشسته)

سلامت عضلات، انسولین و عروق شما ارتباط نزدیکی با سلامت و قدرت عضلاتی دارد که مانند نوعی کوره ‌عمل کرده و به پمپاژ خون از رگ‌ها به قلب و برعکس کمک می‌کنند.

وقتی نوروپاتی دیابتی باعث ضعف پاها و بر هم خوردن تعادلتان شده، بهتر است تمریناتی مثل تمرینات تحمل وزن را انجام بدهید که به شما کمک می‌کنند محکم روی پاهایتان بایستید، نه تمرین اسکات با هالتر که در این شرایط می‌تواند برایتان خطرناک هم باشد. البته جای نگرانی نیست. چرا که تعداد زیادی تمرینات قدرتی مؤثر وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را در حالت نشسته انجام بدهید.

موقعی که به باشگاه می‌روید از دستگاه‌‌هایی که پاها را در حالت نشسته تقویت می‌کنند مثل دستگاه‌های اکستنشن پا، کشش همسترینگ و کیک بک باسن (Glute Kickback) استفاده کنید. در عین حال می‌توانید، انواع مختلفی از تمرینات بالاتنه، از تمرینات جلو بازو گرفته تا پرس شانه را نیز در حالت نشسته‌ انجام بدهید. توصیه می‌کنیم در کنار تمرینات قلبی و عروقی، هفته‌ای دو بار هم تمرینات قدرتی انجام بدهید.

تمرینات تعادلی و پایداری

تمرینات تعادلی و پایداری

نوروپاتی دیابتی، با آسیب زدن به حس کف پا و اختلال در عملکرد عصب‌های آن خطر زمین خوردن را فزایش می‌دهد، طوری که خطر زمین خوردن در بین سالخوردگان مبتلا به نوروپاتی دیابتی ۲۳ برابر بیشتر از سالخوردگانی است که چنین مشکلی ندارند. به همین دلیل، انجام تمرینات تعادلی و پایداری برای این بیماران مهم است چرا که این تمرینات باعث می‌شوند عضلات و عصب‌های مربوط به آن‌ها به درستی و به صورت هماهنگ کار کنند. مهمترین عضلاتی که شما را سرپا نگه می‌دارند در مچ پاها، پاها و قسمت مرکزی بدن قرار دارند.

سعی کنید تمرینات تعادلی و پایداری را هم در برنامه ورزشی‌تان بگنجانید. تمرینات یک پا را انجام بدهید (برای حفظ تعادل به دیوار یا یک جسم ثابت و محکم تکیه بدهید)، راه رفتنِ از پاشنه به پنجه در یک خط مستقیم را تمرین کنید و تمرینات عضلات مرکزی، مثل پلانک، حرکت حشره مرده (Dead-Bugs)، حرکت سگ پرنده و حرکات سیم‌کش را فراموش نکنید.

تمرینات ذهن و بدن

ممکن است یوگا، تای چی و تمرینات مدیتیشن فعال آن چیزی باشد که سیستم عصبی‌تان نیاز دارد. یوگا برای مدیریت اختلالات عصبی مختلف از جمله نوروپاتی دیابتی مفید است. یوگا می‌تواند سطح استرس، فشار خون و التهاب، که همگی در پیشرفت نوروپاتی دیابتی نقش دارند، را کاهش بدهد. به علاوه، اگرچه ممکن است یوگا ملایم‌تر از ورزش‌هایی مثل دوچرخه‌سواری یا تمرینات قدرتی به نظر برسد، اما با این حال هم می‌تواند باعث پمپاژ خون توسط قلب و عضله سازی شود.

هر کدام از روش‌های ذهن و بدن را که انتخاب می‌کنید، آن را به شکلی انجام بدهید که متناسب با نیازهایتان بوده و به بهبود نتیجه سایر تمریناتتان هم کمک کند. برای مثال، شما می‌توانید بعد از تمرینات قدرتی یا قلبی و عروقی، با استفاده از حرکات آرام‌بخش یوگا خستگی را رفع کرده و بدنتان را ریلکس کنید. البته، تکنیک‌های پیشرفته یوگا می‌توانند همان کار تمرینات قلبی و عروقی و قدرتی را به خوبی انجام بدهند.

تمرینات ایروبیک

تمرینات ایروبیک (یا هوازی) مانند شنا و استفاده از دوچرخه‌های ثابت می‌توانند به بهبود نوروپاتی محیطی کمک کنند، البته انجام فعالیت‌هایی که به ناحیه مچ پاها فشار بیش از حد وارد می‌کنند مثل راه رفتن طولانی مدت یا دویدن توصیه نمی‌شوند.

تمرینات عضلات کف لگن

این تمرینات می‌توانند اختلال‌های جنسی ناشی از نوروپاتی را بهبود ببخشند.

تمرینات انعطاف‌پذیری

تمرینات انعطاف‌پذیری که به آن‌ها حرکات کششی هم گفته می‌شود به حفظ انعطاف‌پذیری مفاصلتان کمک کرده و احتمال آسیب‌دیدگی‌تان در طول انجام سایر فعالیت‌ها را کاهش می‌دهد. انجام ۵ تا ۱۰ دقیقه حرکات کششی کمک می‌کند تا بدنتان گرم و برای فعالیت‌های ایروبیک مثل پیاده‌روی یا شنا آماده شود. در ادامه چند تمرین انعطاف‌پذیری را برایتان شرح می‌دهیم که می‌توانید آن‌ها را در خانه انجام بدهید:

کشش فاسیای کف پا

کشش فاسیای کف پا

رو به چهارچوب در بایستید و پاشنه پایتان را تا جاییکه می‌توانید نزدیک به چارچوب قرار بدهید. به آرامی به جلوی خم شوید، و اجازه بدهید پاشنه به عقب بلغزد تا اینکه کف پنجه پایتان به شکل کاملاً کشیده روی چهارچوب قرار بگیرد (طوری که نوک پا رو به بالا باشد). برای افزایش کشش، زانو را به طرف چهارچوب در خم کنید. در این حالت باید کشش را در عضله کف پا و در امتداد تاندون آشیلتان احساس کنید. ۱۵ تا ۲۰ ثانیه در همین حالت بمانید بعد به حالت اول برگردید و حرکت را ۳ بار برای هر پا تکرار کنید. این تمرین را روزی دو بار انجام بدهید.

کشش نشسته همسترینگ

کشش نشسته همسترینگ

روی نیمه جلویی صندلی بنشینید و یک پا را به حالت کشیده روی زمین قرار بدهید طوریکه پنجه پا رو به بالا باشد. زانوی پای دیگر را طوری خم کنید که کف پایتان کاملاً روی زمین قرار بگیرد. کمر را صاف نگه‌دارید و به آرامی از مفصل ران روی پای کشیده خم شوید تا جاییکه کشیده شدن عضله پشت پایتان را حس کنید. ۱۵ تا ۲۰ ثانیه در همین حالت بمانید بعد به حالت اول برگردید و حرکت را ۳ بار برای هر پا تکرار کنید. این تمرین را روزی دو بار انجام بدهید.

کشش عضله پشت ساق

کشش عضله پشت ساق

در حالت ایستاده یک پا را به اندازه یک قدم بزرگ عقب ببرید طوریکه کف پا کاملاً روی زمین بوده و پنجه کمی رو به داخل باشد. پای مخالف به اندازه یک قدم بزرگ جلو بگذارید. زانوی جلو را کمی خم کنید و در همان حال پاشنه پای عقب را روی زمین نگه داشته‌اید کمی به جلو خم شوید. در اینجا باید کشیدگی عضله پشت ساق پای عقبتان را حس کنید. ۱۵ تا ۲۰ ثانیه در همین حالت بمانید بعد به حالت اول برگردید و حرکت را ۳ بار برای هر پا تکرار کنید. این تمرین را روزی دو بار انجام بدهید.

تمرینات قدرتی

تمرینات قدرتی به قوی‌تر شدن عضلات و مقاوم‌تر شدن آن‌ها نسبت به آسیب‌دیدگی کمک می‌کنند. با انجام مداوم این تمرینات می‌توانید قدرت از دست رفته عضلاتتان را دوباره به دست بیاورید. در ادامه برخی از تمرینات قدرتی که می‌توانید در خانه انجام بدهید را به شما آموزش می‌دهیم.

بالا آوردن ساق پا با کمک پیشخوان آشپزخانه

بالا آوردن ساق پا با کمک پیشخوان آشپزخانه

روبروی پیشخوان آشپزخانه بایستید و نوک انگشتان اشاره دو دستتان را روی پیشخوان قرار بدهید. حالا یک پا را از پشت بالا بیاورید و روی پنجه پای تکیه‌گاه قرار بگیرد. خیلی آرام و با کنترل کف پا را روی زمین بگذارید و بعد دوباره روی پنجه قرار بگیرید. حرکت را ۱۰ تا ۱۵ بار برای هر پا تکرار کنید. این تمرین را روزی دو بار انجام بدهید.

اسکات با صندلی

اسکات با صندلی

روی یک صندلی محکم طوری بنشینید که یک پایتان کنار صندلی قرار گرفته و پای دیگر حدود ۲۰ سانتیمتر دورتر از صندلی و کمی به طرف بیرون باشد. به آرامی وزن بدنتان را به جلو انتقال بدهید طوریکه تمام وزن روی پاها قرار بگیرد. به آرامی و با پرس کردن پاها به زمین، بایستید. برای پایین رفتن، به آرامی باسن را به طرف صندلی ببرید. وقتی باسن با صندلی تماس پیدا کرد دوباره پاها را برای تکرار حرکت به زمین پرس کنید. خودتان را روی صندل نیندازید و بین حرکات استراحت نکنید. حرکت را ۱۰ تا ۱۵ بار برای هر پا تکرار کنید. این تمرین را روزی دو بار انجام بدهید.

دورسی فلکشن نشسته

دورسی فلکشن نشسته

روی لبه صندلی بنشینید و کف هر دو پایتان را کاملاً روی زمین قرار بدهید. به تدریج پنجه و قوزک پایتان را تا جایی که می‌توانید بالا بیاورید. سپس آن‌ها را به آرامی پایین ببرید. برای سخت‌تر کردن حرکت، پاهایتان را به بدنتان نزدیکتر کنید. این حرکت را روزی دو بار و هر بار در سه ست ۱۰ تا ۱۵تایی انجام بدهید.

تعادل

سالم نگه‌داشتن سیستم تعادلی بدنتان خصوصاً زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به خاطر ابتلا به عارضه‌هایی مثل درد مفاصل، ضعف یا بی‌ثباتی دچار مشکلاتی شده باشید. تمرینات تعادلی به شما کمک می‌کنند تا به حالت نرمال برگشته و خشکی و بی‌ثباتی‌ بدنتان رفع شود. تعادل خصوصاً برای سالخوردگان مهم است. عضلات پیر کوچکتر و کندتر بوده و در مواقعی که شخص می‌خواهد خودش را (در مقابل یک ضربه یا فشار) سر پا نگه دارد واکنش کم اثرتری نشان می‌دهند که این باعث می‌شود او راحت‌تر زمین بخورد.

فلکشن (خم کردن) مفصل ران

فلکشن (خم کردن) مفصل ران

به یک میز یا صندلی، ابتدا با یک دست و سپس با نوک یک انگشت تکیه بدهید و در مرحله بعد بدون تکیه به میز بایستید؛  اگر به اندازه کافی ثبات دارید، این تمرین را با چشم بسته انجام بدهید. حالا صاف بایستید: برای حفظ تعادل لبه یک صندلی یا میز را بگیرید. به آرامی و بدون خم کردن مفصل ران یا کمر، یک زانو را به طرف قفسه خم کنید. ۵ تا ۱۰ ثانیه در همین حالت بمانید. به آرامی پا را کاملاً پایین بیاورید. حرکت را ۲ بار برای هر پا تکرار کنید؛ این تمرین را روزی دو بار انجام بدهید.

اکستنشن مفصل ران

اکستنشن مفصل ران

به فاصله ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر از یک صندلی یا میز بایستید. از مفصل ران خم شوید؛ صندلی یا میز را با دست بگیرید. به آرامی یک پا را به حالت کشیده از عقب بالا ببرید. ۵ تا ۱۰ ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آرامی پا را پایین بیاورید. این حرکت را روزی دو بار و هر بار در یک ست ۲تایی برای هر پا انجام بدهید.

بالا بردن پا از کنار

بالا بردن پا از کنار

روبروی یک صندلی یا میز صاف بایستید و پاها را کمی از هم باز کنید. به آرامی یکی از پاها را به اندازه ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر از کنار بالا ببرید، ۵ تا ۱۰ ثانیه نگه‌دارید و بعد به آرامی پایین بیاورید. و حرکت را با پای دیگر انجام بدهید. این حرکت را روزی دو بار و هر بار در یک ست ۲تایی برای هر پا انجام بدهید.

کنترل دقیق قند خون

برای درمان نوروپاتی پلینوروپاتی (Polyneuropathy) حسی و حرکتی، ضروری است که کنترل قند خون بهبود یابد. کنترل دقیق و سختگیرانه سطح گلوکز یا قند خون می‌تواند تغییرات منفی ناشی از نوروپاتی دیابتی را از بین ببرد، به خصوص در مراحل اولیه بیماری. به عبارت دیگر، در صورتی که نوروپاتی و دیابت در مراحل ابتدایی خود قرار داشته باشند، کنترل دقیق قند خون می‌تواند بهبود قابل توجهی در علائم نوروپاتی، از جمله درد، به همراه داشته باشد.

در مقابل، در دیابت‌هایی که قند خون به طور کامل کنترل نشده باشد، شدت علائم نوروپاتی دردناک به مرور زمان بیشتر می‌شود و بی‌حسی ناشی از آن نیز افزایش می‌یابد. بنابراین، تنظیم و کنترل منظم سطح قند خون از اهمیت بالایی برخوردار است به منظور کاهش علائم و پیشرفت بیماری.

سایر گزینه‌های درمانی

گرما، اولتراسوند درمانی و موم داغ هم برای درمان نوروپاتی دیابتی مفید هستند.

پرسش‌های متداول


آیا فیزیوتراپی برای نوروپاتی دیابتی مفید است؟

تمرینات قدرتی می‌توانند عملکرد عضلات را در مبتلایان به نوروپاتی دیابتی تا حدودی بهبود ببخشند. ورزش مرتب همچنین می‌تواند به کاهش درد نوروپاتیک و کنترل قند خون کمک کند.

آیا بهبود نوروپاتی دیابتی به کمک فیزیوتراپی امکان‌پذیر است؟

اگر دچار دردهای نوروپاتیک هستید، فیزیوتراپی می‌تواند به شما کمک کند. برای استفاده از فیزیوتراپی نوروپاتیک می‌توانید به یک فیزیوتراپیست مجاز و مجرب مراجعه کنید. فیزیوتراپیست برای شما یک برنامه درمانی طراحی می‌کند که می‌تواند با یا بدون داروهای مسکن شما از دردهای عصبی خلاص کند.

چه تمریناتی برای مبتلایان به نوروپاتی دیابتی مناسب است؟

تحقیقات نشان داده که ورزش‌های هوازی مثل دویدن یا شنا، تمرینات قدرتی، تمرینات عملکردی، و تای چی همگی می‌توانند علائم نوروپاتی را بهبود بدهند (چه از طریق کاهش درد و علائم نوروپاتیک و چه با افزایش سطح عملکرد و هدایت عصبی).

آیا راه رفتن برای پاهایی که دچار علائم نوروپاتی دیابتی هستند مفید است؟

راه رفتن به عنوان مکمل رژیم غذایی و مصرف دارو و با هدف بهبود آمادگی جسمانی، کنترل قند خون و کاهش وزن به بیماران دیابتی توصیه می‌شود.

آیا ماساژ برای نوروپاتی دیابتی مفید است؟

ماساژ درمانی برای کسانی که دچار نوروپاتی، بی‌حسی، احساس مورمور شدن یا درد در دست و پا هستند مفید است.

آیا می‌توان نوروپاتی دیابتی را بهبود داد؟

تا کنون هیچگونه درمان قطعی برای نوروپاتی دیابتی معرفی نشده است. برای همین عموماً، هدف درمان‌های مطرح شده برای این عارضه کاهش سرعت بیماری و تسکین درد است.

دکتر حسین عدل خو

کلینیک فوق تخصصی درد نفس

دکتر حسین عدل خو
فوق تخصص كنترل و درمان درد

مقالات مرتبط
پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

۰ دیدگاه
یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مشاوره رایگان تلفنی