اگرچه هیچ راهی برای بهبود زونا به صورت سریع وجود ندارد، اما می‌توانید اقداماتی را انجام دهید تا راحت‌تر باشید و دردتان کاهش یابد. زونا یک عفونت است که ناشی از ویروسی مشابه ویروس آبله‌مرغان است. این بیماری معمولاً با دانه‌های دردناکی همراه است که معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته بهبود می‌یابد. علائم زونا ممکن است شامل درد، سوزش، خارش و ناراحتی شدیدی باشد که رهایی از آنها ممکن است دشوار باشد. درمان‌های خانگی و داروهای گیاهی متعددی وجود دارد که ممکن است به کاهش علائم زونا کمک کنند. با این حال، به یاد داشته باشید که برای درمان این بیماری باید به توصیه‌های یک پزشک مجرب و متخصص عمل کنید.
درمان‌های طبیعی برای زونا
اگرچه داروهای ضدویروسی درمان مؤثری برای زونا است اما تنها گزینه نیست. درمان‌های طبیعی بسیاری وجوددارد که می‌تواند درد و ناراحتی را کاهش دهد.
خمیر مسکن جوش‌شیرین و نشاسته برای زونا
با استفاده از نشاسته یا جوش‌شیرین و آب، خمیری تهیه‌کنید تا خارش ناشی از دانه‌های زونا را بهبود بخشید. دو واحد نشاسته یا جوش‌شیرین را در یک لیوان بریزید؛ یک واحد آب اضافه کنید تا خمیر به چسبندگی دلخواهتان برسد. این ترکیب را روی دانهها قراردهید. بعد از ۱۰-۱۵ دقیقه آن را بشویید. طبق نیازتان، چندین بار در روز این کار را تکرار کنید.
کرم‌ها و لوسیون‌های مسکن برای زونا
استفاده از لوسیون‌ها و کرم‌ها تسریع در بهبودی را فراهم نمی‌کند؛ اما می‌تواند علائم را کاهش دهد. بهتر است از لوسیون‌های معطر خودداری کنید، زیرا ممکن است تحریک بیشتری ایجاد کنند. در ادامه، فهرستی از بهترین لوسیون‌های بدون عطر آورده شده است. همچنین، توصیه می‌شود لوسیون‌ها و کرم‌ها را به صورت جداگانه استفاده کنید، زیرا استفاده از آنها به صورت یک لایه ضخیم ممکن است از خشک شدن جوش‌ها جلوگیری کند و مدت زمان بهبودی را طولانی‌تر کند. همچنین، به دلایل مشابه، توصیه نمی‌شود پمادهای آنتی‌بیوتیک را روی دانهها استفاده کنید. انواع زیادی از لوسیون‌ها و کرم‌ها وجود دارد که می‌توان برای کاهش ناراحتی روی دانه‌های زونا مالید که عبارتند از:
وازلین برای زونا
لایه‌ی نازکی از وازلین را می‌توان روزانه، بعد از شستن دانهها با آب گرم و تمیزکننده‌ای که معطر نباشد، استعمال کرد. بعد از استفاده از وازلین، روی دانهها را با پانسمانی نو، استریل و نچسب بپوشانید. این کار را می‌توانید تا بهبود کامل دانهها، ادامه دهید.
کرم کاپسیاسین برای زونا
این کرم حاوی عصاره‌ی فلفل قرمز به نام کپسایسین است. با استفاده‌ی مداوم، باعث کم‌شدن توانایی احساس درد می‌شود. کرم حاوی کپسایسین را می‌توان ۴-۵ بار در روز برای درمان نورالژی‌پست‌هرپتیک (درد بعد از زونا) استفاده کرد. توجه: قبل از اینکه دانه به مرحله‌ی پوسته ریزی برسد، از کرم کاپسیاسین استفاده نکنید. عوارض جانبی شامل سوزش، گزگز، یا احساس داغی در زمان استعمال روی پوست خواهدبود.
لوسیون کالامین برای زونا
به محض اینکه تاول‌ها پوسته‌پوسته شوند، از لوسیون کالامین برای کاهش خارش دانهها، استفاده کنید. می‌توانید از لوسیون کالامین بعد از حمام‌کردن و دوش‌گرفتن استفاده کنید تا پوست تحریک‌شده را تسکین دهید و به بهبود تاول‌ها کمک کنید.
کرم آنتی‌هیستامین برای زونا
این مورد را می‌توان به‌جای کالامین و برای بهبود خارش استفاده کرد. قبل از استفاده از کرم آنتی‌هیستامین، مانند کرم بنادریل برای سر بازکردن تاول‌ها، حتماً با متخصص پوستتان مشورت کنید.
پماد آنتی‌بیوتیک برای زونا
این مورد می‌تواند به درمان هرپس (تبخال) درصورت عفونی‌شدن، کمک کند. می‌توان روزانه چندبار از آن استفاده کرد، اما قبل از استفاده از کرم آنتی‌بیوتیک روی نواحی از دانهها که بازشده، حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
داروهای گیاهی برای زونا
سالیان سال است که مردم، اغلب برای مشکلات پوستی، از روغن‌ها به‌عنوان داروی گیاهی استفاده می‌کنند. برخی از روغن‌ها، خواصی دارند که باعث تسکین تحریکات پوستی و بهبود آنها خواهدشد. زونا با انواع مختلفی از روغن‌ها و محصولات گیاهی موضعی درمان می‌شود که عبارتند از:
نارون‌کوهی برای زونا
در برخی افراد، استفاده از نارون‌کوهی ممکن است برای کاهش تورم و خارش بیشتر از بابونه مؤثر باشد. نارون‌کوهی در اشکال مختلف، از جمله کرم یا آب، قابل تهیه است. فرد می‌تواند نارون‌کوهی را به صورت موضعی بر روی مناطقی که دارای التهاب و ناراحتی هستند، استفاده کند تا تسکین یابد.
روغن شیرین‌بیان برای زونا
نشان داده‌شده که این مورد در لوله‌های آزمایش، جلوی تکثیر ویروس واریسلازوستر (عامل زونا) را می‌گیرد، اما شواهد انسانی بالینی برای تأیید این موضوع وجود ندارد.
روغن گل سپاسی برای زونا
اثر ضدالتهابی و توانایی تسکین درد این مورد، بیشتر از داروهای مسکنی است که سابقاً برای نورالژی‌پست‌هرپتیک (عوارض طولانی مدت زونا شامل عود مجدد دانهها) استفاده می‌شد.
روغن بابونه برای زونا
خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی دارد و می‌تواند جراحت و زخم‌های فشاری را با افزایش تولید سلول‌های پوستی بهبود بخشد. ترکیب بابونه‌ی آلمانی و اسطوخودوس (لاواندولاآنگوستیفولیا)، به نسبت ۵۰ به ۵۰، رقیق‌شده با روغن کالاندولا، باعث بهبود زخم‌های فشاری و زخم پا می‌شود.
روغن اکالیپتوس برای زونا
این مورد خاصیت ضدالتهابی دارد و می‌تواند باعث تسریع بهبود زخم سرطانی افراد شود. طبق تحقیقی، اثر آنتی‌ویروسی روغن اکالیپتوس در برابر عفونت‌های ویروس هرپس (شامل ویروس واریسلازوستر که عامل زونا است) ثابت شده‌است.
روغن درخت چای برای زونا
این مورد، خواص ضدالتهابی، ضدمیکروبی و بهبود زخم دارد. بیشترین تحقیقات انجام‌شده روی روغن درخت چای، به‌دلیل خواص ضدویروسی آن بوده، اما اکثر این تحقیقات هم درباره‌ی ویروس هرپس‌سیمپلکس بوده است. به‌منظور اثبات ایمن و مؤثربودن روغن درخت چای برای زونا، تحقیقات بیشتری لازم است. همچنین می‌توانید به روش زیر از ایجاد دانه‌های زونا جلوگیری کنید:
- سه قطره روغن درخت چای را در ۱-۲ قاشق چایخوری روغن نارگیل بریزید. خوب مخلوط کنید.
- با استفاده از پنبه، این محلول را روی ناحیه‌ی موردنظر بمالید.
- اجازه‌دهید ۲۰-۲۵ دقیقه بماند.
- با آب گرم بشویید.
- پنبه‌ی استفاده‌شده را دوربیندازید.
روزانه ۱-۲ بار می‌توانید این کار را انجام‌دهید.
روغن گل راعی برای زونا
این مورد دارای خواص بی‌حسی و مسکن است و به عنوان ضدویروس علیه ویروس‌های محبوس عمل می‌کند. در برخی موارد، استفاده از روغن‌های خالص ممکن است آلرژی را ایجاد کند، بنابراین قبل از استفاده باید آنها را روی یک ناحیه کوچک تست کنید. مناسب است روغن‌ها را با روغن حامل مانند کریر اویل رقیق کنید یا آنها را به صورت ترکیبی آماده از داروخانه تهیه کنید. بسیاری از روغن‌ها مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای استفاده قرار نگرفته‌اند، بنابراین حتماً قبل از استفاده از آنها با داروساز یا پزشک خود مشورت کنید.
عسل برای زونا
یکی از درمان‌های خانگی برای زونا، عسل است. عسل مانوکا و عسل زنبورداران (عسل طبیعی)، به‌عنوان عامل ضدویروس دربرابر این ویروس عمل می‌کنند. به‌منظور درمان زونا با عسل، چندین بار در روز، عسل را مستقیماً روی ناحیه‌ی مدنظر بمالید.
سیر برای زونا
ماهیت ضدویروسی و ضدالتهابی سیر با علائم التهابی و درد مقابله کرده و ویروس عامل این عفونت را نیز از بین می‌برد.
- ۴-۵ حبه سیر را پوست بگیرید.
- سیرها را له کنید و با استفاده از پنبه یا پد پنبه‌ای روی ناحیه‌ی مدنظر بمالید.
- اجازه‌دهید ۱۵-۳۰ دقیقه بماند و سپس با آب بشویید.
- پنبه‌های استفاده‌شده را دور بیندازید.
می‌توانید روزانه ۱-۲ بار این کار را انجام دهید.
رژیم غذایی
دلیل زونا، سیستم دفاعی ضعیف است. درنتیجه باید رژیم غذایی سالمی داشته‌باشید تا سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کنید و از عود مجدد دانهها جلوگیری کنید. غذاهایی که باعث تقویت سیستم دفاعی بدن و تسریع بهبودی می‌شوند عبارتند از:
- گوشت کم‌چرب، غلات کامل، مغزیجات و بنشن (بقولات)
- غذاهای نارنجی مثل: هویج، سیب‌زمینی شیرین، زردآلو و کدو
- غذاهای قرمز شامل: آلبالو، گریپ‌فروت، فلفل قرمز و هندوانه
- غذاهای سبز مانند: بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج، کلم برگ، و سایر سبزیجات دارای برگ سبز
- غذاهای سرشار از ویتامین‌ها و موادمعدنی مثل میوه‌های تازه (ازجمله: مرکبات و میوه‌های سرشار از ویتامین C) و سبزیجات
- غذاهای سرشار از ویتامین B مانند: جو ترش، جو خوراکی، سبزیجات دارای برگ سبز، گوشت گوساله‌ی علفخوار، دانهها، غلات غنی‌شده، گوشت (مخصوصاً جگر)، تخم‌مرغ، ماکیان
- غذاهای تخمیری مانند کیمچی، ساورکرات (کلم ترش)، تمپه، میسو (خمیر سویا) و کفیر
- غذاهای حاوی اسیدهای چرب ضروری سالم مثل: آووکادو، زیتون و روغن زیتون، ماهی سالمون دریایی و ماهی‌های مفید دیگر و همچنین مکمل روغن ماهی
مصرف بیش از حد مواد غذایی، از جمله شکر سفید، می‌تواند منجر به تشدید التهاب و کاهش توانایی سیستم دفاعی بدن در مقابل کنترل عفونت‌ها گردد. برخی از غذاهایی که ممکن است روند بهبودی افراد مبتلا به زونا را تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از:
- شکر سفید (و غذاهایی که شکر زیادی دارند)
- شربت‌های دارای سطح بالای فروکتوز
- غذاهای فراوری شده و بسته‌بندی شده
- چربی‌های ترانس
- اسیدهای چرب اشباع
- غذاهای شور
حذف یا کاهش مصرف این نوع مواد غذایی از رژیم غذایی، می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک کند.
سؤالات متداول
آیا زونا خودبهخود درمان خواهدشد؟
معمولاً دانهها در عرض ۲-۴ هفته خوب خواهدشد. ممکناست بعد از افتادن دانهها و پوستهها، تغییراتی را در رنگ پوست خود مشاهده کنید؛ در موارد شدیدتر زونا، این تغییر رنگ دائمی خواهدبود. بااینکه دانهها طی چند هفته برطرف خواهدشد، اما درد آن مدت بیشتری ادامه خواهدداشت.
بهترین کرم برای زونا چیست؟
لوسیون کالامین، باعث بهبود خارش خواهدشد. برخی پزشکان هم کرم کپسایسین را تجویز می‌کنند. اگر به‌دنبال جایگزین‌های طبیعی هستید، موارد ذکرشده در بالا، مانند: روغن درخت چای و روغن نارگیل، مفید خواهدبود.
چهوقت باید برای زونا به پزشک مراجعه کرد؟
بهمحض مشکوکبودن به عفونت یا ایجاد تاولهای غیرعادی روی پوست، باید به پزشک مراجعه کنید. توصیهمیشود که عدم مراجعه به پزشک بیشتر از سه روز بعد از ایجاد دانهها نباشد.
خدا خیرتان بده مطالب مفید و تاثیر گذار بود موفق باشید