درمان سردردهای میگرنی

بسیاری از افراد، زمانی که با سردردهای شدید روبرو می‌شوند، آن را به عنوان “میگرن” تشخیص می‌دهند، حتی اگر از علائم و نشانه‌های واقعی میگرن آگاه نباشند و بدون مشاوره پزشکی اقدام به درمان کنند. عبارت “چگونه می‌توانم میگرنم را درمان کنم؟” اغلب از ابتدای این موارد مطرح می‌شود. اما باید توضیح دهیم که هر سردرد طولانی مدت را نمی‌توان به عنوان میگرن تشخیص داد و سردردهای میگرنی نمی‌توانند به عنوان سردردهای ساده در نظر گرفته شوند.

سردردها انواع مختلفی دارند و میگرن یکی از شایع‌ترین نوع سردردها است که برای افراد مبتلا به آن مشکلاتی را به وجود می‌آورد.

در ادامه این مقاله، با سردرد میگرنی بیشتر آشنا خواهید شد تا در صورت تشخیص علائم، بتوانید به دنبال درمان موثری باشید.

در ابتدا توجه شما را به صحبت های دکتر عدل خو در رابطه با میگرن می پردازیم.

سردردهای میگرنی

بهتر است بدانید این نوع سردرد ها ناشی از تغییرات فیزیولوژیکی در مغز است و با نشانه هایی ازجمله قرارگیری در معرض نور، صدا و یا حتی بویی خاص شروع می شوند.

سردرد های میگرنی در اغلب مواقع با حالت تهوع و استفراغ همراه است. جالب است بدانید این نوع سردرد با فعالیت بدن شدت خواهد یافت، بنابراین نمی توان هر سردردی را میگرن دانست و درمقابل نیز نمی توان هر میگرنی را مسبب بروز سردرد شمرد.

علائم سردردهای میگرنی

در خصوص اینکه علائم سردردهای میگرنی چیست به توضیحات ذیل می پردازیم:

• همراه با تهوع و استفراغ
• همراه با ضربان یا نبض
• طول مدت ابتلا

به طور معمول مدت زمانی که این نوع سردردها به طول می انجامد حدود 4 تا 72 ساعت خواهد بود.

• نقاط درگیر سر

سردردهای میگرنی قطعا یکطرفه خواهد بود و تنها یک طرف از نیمه از مغز را درگیر می نمایید. بدین صورت که فقط در نیمه کره راست یا نیمه کره چپ اتفاق می افتد.

• شدت درد

این نوع سردردها معمولا شدید و متوسط هستند، پس قطعا خفیف نیستند.

• عدم انجام فعالیت های روزمره

به طور معمول افراد مبتلا به این نوع از سردرد با انجام فعالیت های روزمره تشدید می شود و لذا به هیچ عنوان فرد قادر به انجام فعالیت های روزمره نخواهد بود.

• ترس از نور و صدا

به طور معمول بیماران که به سردردهای میگرنی مبتلا هستند از نور و صدا می ترسند و به همین خاطر است که بیماران به محلی آرام و بدون نور پناه می برند تا بتوانند آنجا آرامش پیدا کنند و کمی از سردردهای خود بکاهند.

 

 

علت بروز میگرن

در خصوص علت های سردردهای میگرنی از سه دهه پیش تا به امروز چندین فرضیه و تئوری مطرح شده است. اولین فرضیه استرس می باشد. در حقیقت استرس یکی از دلایل شروع سردردهای میگرنی خواهد بود. پس از مدتی فرضیه عروقی یا واسكولار مطرح شد، بدین معنا که در سطح مغز یک تنگی عروق اتفاق می افتد و منجر به شروع حوادث میگرنی می شود و نهایتا علت نورولوژیک (اختلالات عصبی) مطرح کردند.

امروزه بر روی هر سه فرضیه اتحاد نظر وجود دارد، بایستی بدانید در هفتاد درصد موارد علت سردردهای میگرنی می تواند ژنتیکی باشد.

 

چگونه میگرن را از یک سردرد ساده تشخیص دهیم؟

قطعا تا به اینجا به برخی ویژگی های منحصر به فرد میگرن آشنا شده اید. اما ممکن است بروز میگرن بدون تجربه اورا باشد. در این حالت فرد باید حداقل 5 حمله سردرد را تجربه کرده که بدون درمان تا 72 ساعت طول کشیده باشد. این سردرد ها با علائم زیر خواهند بود:

• سردرد در ناحیه یک سمت سر
• سردرد های ضربانی
• بروز درد از خفیف تا شدید
• شدت یافتن با انجام فعالیت های روزانه

برای تشخیص میگرن از آزمایشات MRI، سی تی اسکن و نوار مغزی نیز استفاده می شود.

نکاتی مهم در خصوص سردردهای میگرنی

 

اما دو نکته بسیار مهم دیگر در خصوص میگرن بدین ترتیب است که مشاهده شده در شصت درصد افراد به مدت 24 تا 48 ساعت قبل از شروع حملات میگرنی یک علائمی اتفاق می افتد این علائم همچون ضعف، بی حالی و خستگی می باشد که تمامی این علائم به دلیل ترشح موادی بنام سروتونین و دوپامین در خون است.

و دیگری مسئله اورا ست. به طور معمول شصت تا هفتاد درصد میگرن ها با اورا همراه است. در واقع اورا به معنای آن است که قبل از آنکه بیمار دچار سردرد شود حدود سی تا شصت دقیقه قبل تشعشعات نورانی در داخل چشم ها یا جلوی چشم ها حس می کند و پس از آن سردردهای میگرنی آغاز می شود.

در حقیقت تنگی عروقی که در مغز شروع می شود این مورد از دلایل بروز اورا در بیماران میگرنی می شود.

اورا در بروز میگرن چیست؟

تا پیش از این نام اورا را در پاراگراف های بالا مشاهده کرده اید. اورا درواقع پیش آگهی و پیش زمینه بروز میگرن است. همانطور که اشاره شد میگرن می تواند با تحریکاتی همچون بو، صدا، نور و یا بی حسی یک طرفه بدن آغاز شود. در واقع این نشانه های اولیه، اورا نامیده می شوند. این نشانه ها برای برخی افراد که برای اولین بار به میگرن مبتلا شده اند به منزله بروز سکته است.

انواع سردرد

دو نوع گروه اصلی سردرد اولیه و ثانویه وجود دارد که شامل زیر مجموعه هستند.

سردرد ابتدایی

بعضی مواقع فرد مطلع است که مشکل سینوزیت ندارد، بنابراین بدلیل اینکه سردرد به عاملی بستگی ندارد، سردرد ابتدایی یا اولیه گویند. این نوع سردردها ممکن است شدید باشند اما جای نگرانی ندارند. سردردهای ابتدایی، خود به چهار دسته تقسیم می‌شوند.

افراد عمومی، زمانی که با یک سردرد کوچک روبرو می‌شوند، به طور عمومی آن را با سردرد میگرنی مرتبط می‌کنند و فکر می‌کنند که سردردشان ناشی از میگرن است. سردردهای میگرنی با نوعی ضربان دار، به طور معمول سمت یک طرف سر و صورت را درگیر می‌کنند و همراه با آبریزش بینی، بدخلقی و کاهش دید چشم همراه هستند. این بیماری را می‌توان به عنوان یک بیماری مزمن در نظر گرفت که سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

وقتی میگرن به دنبال حتی یک استرس ساده بازگردد، مشکلات پیچیده‌ای را به وجود می‌آورد؛ زیرا استرس و میگرن به صورت دوجانبه با یکدیگر همبستگی دارند و فرد را به چالش می‌کشند. گاهاً فرد تلاش می‌کند روی رفتار و شخصیت خود کار کند و استرس خود را کاهش دهد، اما با شروع سردرد میگرن مواجه می‌شود. دلیل این مسئله این است که فرد به میگرن به صورت یکنواخت عادت کرده است و مغز به همان میزان استرس عادت کرده است.

این نوع سردردها با عواملی مانند؛ نور و صدا تحریک شده و معمولا از زمان شروع تا سه روز ادامه می‌یابد.

 

انواع سردرد از نوع میگرن

• میگرن معمولی: حساس بودن به صدا و نور، درد از نوع ضربانی در یک طرف صورت، تاری چشم، درد چشم و گاهی تهوع از علائم میگرن معمولی می‌باشند.
• میگرن کلاسیک: سرگیجه، وزوز گوش، دوبینی جزو علائم میگرن کلاسیک هستند.
• میگرن حاد: همانند میگرن مزمن می‌باشد با این تفاوت که طول زمان سردرد، حدودا 12 روز می‌باشد.
• میگرن دهلیزی: این نوع سردرد با سرگیجه‌هایی همراه است، که احتمال برهم زدن تعادل را برای فرد ایجاد می‌کند.
• میگرن چشمی: در این نوع میگرن، معمولا همزمان با سردرد، شبکیه یک چشم با درد مواجه می‌شود.
• میگرن کودک: بعضی کودکان معمولا به دلیل اضطراب، از سردردهای میگرنی در پشت و جلوی سر رنج می‌برند.
• میگرن بارداری: دلیل این نوع سردرد، تغییرات هورمونی بوده و باید توجه داشت، در بعضی خانم‌ها این دردها پس از بارداری به همراهشان خواهد بود و باید حتما به درمان بپردازند.
• میگرن تنشی: رایج‌ترین نوع سردرد می‌باشد که در درمان‌های مشابه، پاسخ متفاوتی در افراد می‌دهد بنابراین باید به بهترین پزشک مراجعه کرد.
• میگرن پیچیده: اکثر افرادی که دچار سکته مغزی می‌شوند، بعد از بهبود معمولا دچار درد شدیدی در نواحی پشت و جلوی سر می‌شوند.
• میگرن های همراه با اورا یا میگرن کلاسیک: این نوع میگرن دارای علت زمینه ای است. مانند صدا، نور و یا بو که از میگرن های معمولی کمی شدیدتر خواهد بود.
• میگرن بدون علت اورا: اغلب میگرن ها از این دست بوده و ناشی از بروز شرایطی خاص نیستند.
• میگرن خاموش: این نوع میگرن عاری از درد بوده اما با شرایط اورا و برخی دیگر از علائم و نشانه های میگرن خواهد بود.
• میگرن همی پلژیک: این نوع میگرن در واقع بی شباهت به سکته نبوده و موجب بی حسی و ضعف قسمتی از بدن خواهد شد.
• میگرن شبکه ای: زمانی که این بیمارای دارای عوارض باشد، ممکن است به شبکه بینایی آسیب زند. اختلالات بینایی در یکی از چشم ها اتفاق افتاده و ممکن است از چند روز تا چند ماه ادامه داشته باشد.
• میگرن مزمن: این دسته از میگرن ها زمان طولانی تری ماندگار هستند. میگرن مزمن در حدود سه ماه امتداد داشته و هر ماه به مدت 15 روز فرد را درگیر خواهد کرد.
• میگرن استاتوس: این نوع میگرن نیز به مدت 72 ساعت بیمار را راحت نخواهد گذاشت.

 

سردرد ثانویه

گاهی سردرد ایجاد شده، از یک بیماری نشات می‌گیرد، که در این صورت مانند یک هشدار جدی عمل می‌کند. در اثر بیماری‌هایی مانند تومور مغزی، گشادی غیر طبیعی رگ یا آنوریسم و … سردرد ثانویه رخ می‌دهد.

 

درمان سردردهای میگرنی

درمان سردردهای میگرنی با توجه به برخی عوامل متفاوت می باشد. لذا برای تعیین نوع درمان بیماری نیاز است تا به پزشک درد مراجعه نمود تا بررسی های لازم صورت گیرد. قابل توجه است که درمان این نوع سردردها به چند طریق صورت می گیرد که در ادامه به شرح آن روش های درمانی می پردازیم :

 

درمان های دارویی سردردهای میگرنی

به طور معمول درمان دارویی میگرن به سه مرحله تقسیم بندی می شود که در هر مرحله پزشک داروهایی خاص خود را می توانند تجویز نمایید.

• مرحله اول درمان بدین صورت است که، فرد مبتلا اورا است و با علائم آن مواجهه بوده و آگاهی دارد که پس از این علائم با سردردهای میگرنی دچار خواهد شد.
• مرحله دوم درمان زمانی صورت می گیرد که فرد از مرحله اورا گذشته است و سردردهای آن شروع شده است لذا مجبور هستیم در این مرحله از داروهایی دیگری استفاده نماییم.
• مرحله سوم درمان بدین صورت که فرد با سردرد مواجهه نیست ولی بتدریج ماهانه چندین مرتبه به طور متناوب به سردرد مبتلا می شود که در این مرحله از درمان داروهایی تجویز می شود تا از بروز سردرد پیشگیری نمایید و موجب کاهش سردردها شود.

به هر حال برای مصرف داروهای مناسب در هر مرحله درمانی فرد بایستی به یک پزشک درد مراجعه نمایید تا پس از بررسی های لازم داروهایی برای فرد جهت درمان تجویز شود. این دارو ها با باز کردن انسداد های مواد شیمیایی در مغز موجب تسکین سردرد ها خواهند شد. البته این دارو ها برای تمامی افراد تجویز نخواهند شد. برای مثال افرادی که دارای فشار خون بالا و سابقه سکته مغزی هستند و همچنین افرادی که بیماری های عروقی و قلبی دارند نمی توانند از این دارو استفاده کنند. مضاف بر این بانوان باردار با مصرف این دارو ممکن است سلامتی جنین خود را با خطر مواجهه سازند. لذا برای مصرف این دست داروها حتما بایستی با پزشک مشورت شود.

 

درمان سردردهای میگرنی با تزریق بوتاکس

یکی از روش‌های درمانی که توسط انجمن سردردهای آمریکا پیشنهاد شده و در حال حاضر بسیار پرکاربرد است، درمان سردردهای میگرنی با تزریق بوتاکس است. در این روش، بوتاکس یا سم بوتولینوم به ناحیه‌های خاصی از سر تزریق می‌شود و به عنوان یک درمان بسیار موثر شناخته می‌شود. بر اساس تحقیقاتی که انجام شده است، افراد مبتلا به این بیماری با تزریق بوتاکس تجربه بهبودی بزرگی کرده‌اند.

می‌توان گفت که این روش درمانی به عنوان یکی از آخرین روش‌های درمانی محسوب می‌شود و توانایی کاهش تعداد حملات و شدت درد را داراست و بهبود کیفیت زندگی را برای بیماران فراهم می‌کند.

 

درمان های پیشگیرانه

زمانی که میگرن دارای حالت های اورا است اغلب پزشکان داروهایی را تجویز می کنند که بیمار با شروع علائم مانع از بروز میگرن شود. از جمله این دارو ها می توان به موراد زیر اشاره کرد:

• داروهای ضد افسردگی
• دارو های ضد تشنج
• بتا بلاکرها
• مهارکننده های سی جی آر پی

با این وجود تجویز این دارو ها نیز متناسب با سن و جنسیت و وضعیت عمومی بیمار خواهد بود.

از دیگر روش های درمانی میگرن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

تغییر سبک زندگی

تغییر سبک زندگی می تواند از جهات مختلف تسکین دهنده سردرد های میگرنی باشد.

نوشیدن آب کافی در روز، اجتناب از مواد غذایی که بروز میگرن را متحمل می کند و انجام تمرینات ورزشی به خودی خود می تواند تاثیری به مانند جراحی برای درمان میگرن داشته باشد.

توصیه پایانی

 

پر واضح است که درمان میگرن بسیار متفاوت تر از درمان یک سردرد ساده خواهد بود. ممکن است در مواقعی یک درمان پاسخی مناسب برای درمان میگرن نباشند و فرد مجبور به درمان های ترکیبی باشد. لذا اگر دارای علائم ذکر شده هستید می توانید با مراجعه به کلینیک درد یکی از راه های درمانی را پی گیرید.

سردردهای میگرنی شیوع بالایی دارد و معمولا این نوع سردردها افراد را از انجام فعالیت های روزمره بازمی دارد. برای آنکه بتوانید از زندگی رومزه خود باز نمانید و در کمترین زمان ممکن بهبود یابید بهتر است به کلینیک های درد مراجعه نمایید تا پس از بررسی های لازم نوع روش درمان مناسب برای شما مشخص شده و درمان انجام گیرد.