درمان طب سنتی و گیاهی پوکی استخوان

هدف درمان‌های طب سنتی و گیاهی، کنترل یا درمان مشکلات بدون استفاده از دارو است. برخی از این درمان‌های جایگزین می‌توانند برای درمان پوکی استخوان (استئوپروزیس) استفاده شوند. باتوجه به اینکه، مدارک بالینی و علمی کمی در زمینه‌ تأثیرگذار بودن این درمان‌ها وجود دارند، برای استفاده از این درمان‌ها باید پزشکتان مشورت کنید چرا که ممکن است داروهای گیاهی با داروهایی که در حال مصرفشان هستید تداخل داشته باشند. بنابراین پزشک شما برای تهیه یک برنامه درمانی که مناسب با نیازهایتان باشد، می‌تواند به شما کمک کند.

روش‌های سنتی برای درمان پوکی استخوان

---

روش‌های سنتی متعددی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای درمان پوکی استخوان بهره گرفت. با این حال، باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود زیرا به منظور تأیید این روش‌ها باید اطلاعات و داده‌های بیشتری جمع‌آوری شود.

طب سوزنی (آکوپانکچر)

طب سوزنی درمانی است که در طب سنتی چین استفاده میشده است. در این روش سوزن‌های بسیار ظریف در داخل نقاط مهم و حساس بدن قرار داده می‌شوند. این باور وجود دارد که این روش باعث تحریک اندام‌ها و عملکردهای بدن شده و درمان را تسریع می‌کند. اغلب طب سوزنی همراه با گیاه‌درمانی انجام می‌شود.عده‌ای این روش را به عنوان درمان مکمل برای پوکی استخوان تأیید می‌کنند، بنابراین برای اطلاع از تاثیر آن تحقیقات بیشتری لازم است.

تای‌چی

تای‌چی (Tai Chi) ورزش چینی قدیمی است که در آن از یک سری تمرینات استفاده می‌شود که باعث گردش یافتن راحت خون از یک قسمت به قسمت دیگر می‌شود. تحقیقات انجام شده توسط مرکز بین‌المللی طب مکمل نشان می‌دهند که تای‌چی باعث بهبود عملکرد دفاعی و ایمنی بدن شده و درد و خشکی عضلات و مفاصل را کاهش می‌دهد. یک برنامه‌ منظم و تحت نظارت می‌تواند باعث حفظ تعادل و استقامت جسمانی شود و همچنین باعث جلوگیری از افتادن ناشی از پوکی استخوان خواهد شد.

درمان گیاهی برای پوکی استخوان

---

گیاهان دارویی زیادی وجود دارند که برای پوکی استخوان مفیدند. این گیاهان را می‌توان در غذاها استفاده کرد و یا به صورت مکمل به شکل قرص، پودر یا دمنوش مصرف کرد. در اینجا فهرستی از گیاهانی که باعث بهبود سلامت استخوان شده و جایگزین خوبی برای درمان پوکی استخوان هستند، آورده شده است:

• مریم‌گلی قرمز
• شبدر قرمز
• گیاه دم اسب
• آویشن
• زردچوبه
• سویا
• کوهاش سیاه

همیشه در صورتی که قصد دارید دارویی گیاهی را به مدت طولانی مصرف کنید با پزشک مشورت نمایید. برخی از داروهای گیاهی، مانند مواردی که در بالا ذکر شد، ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشند. اگر بیماری دارید یا دارو مصرف می‌کنید، بهتر است قبل از مصرف مکمل‌ها با پزشکتان مشورت کنید.

مریم‌گلی قرمز

مریم‌گلی قرمز، گیاهی است که در طب گیاهی چینی استفاده می‌شود و خواص دارویی بسیاری برای پوکی استخوان دارد. بررسی 36 آزمایش بالینی نشان داد که مریم‌گلی قرمز باعث درمان و بهبود بیش از 80% افراد دچار پوکی استخوان شده است.

سالویانولیک اسید، تانشینون‌ها و منیزیم لیتوسپرمات بی (Magnesium Lithospermate B) ترکیبات موجود در مریم‌گلی قرمز هستند که می‌توانند باعث بهبود سلامت استخوان شوند. سالویانولیک اسیدها خواص آنتی‌اکسیدانی دارند که باعث جلوگیری از التهاب و تولید رادیکال‌های آزاد مربوط به تحلیل استخوان می‌شود. ترکیبات موجود در این گیاه می‌توانند به رشد استخوان نیز کمک کنند.

همچنین مریم‌گلی قرمز منبعی سرشار از ویتامین K است که برای سلامت استخوان‌ها ضروری می‌باشد. این گیاه به شکل کپسول و تنتور موجود بوده و می‌تواند به صورت دمنوش مصرف شود. مریم‌گلی قرمز باید به دلیل خطرات مصرف درازمدت آن، به مدت کم مصرف شود. همچنین این داروی گیاهی، ممکن است باعث بروز عوارض جانبی و تداخل با داروهای دیگر شود و مصرف آن در دوران بارداری و همراه با داروهای رقیق کننده‌ خون ممنوع است. برای مشخص شدن دوز مناسب برای پوکی استخوان، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.

شبدر قرمز

شبدر قرمز (تریفولیوم پراتنس) یک گیاه متعلق به بقولات است. در گذشته این گیاه دارویی به عنوان درمان تکمیلی برای علائم یائسگی، مانند گرگرفتگی، و بیماری‌های دیگر مانند سرطان، مشکلات تنفسی و مشکلات پوستی استفاده می‌شد. نتایج تحقیقات در زمینه‌ تأثیر شبدر قرمز بر درمان پوکی استخوان متفاوت است. تحقیقی در سال 2015 روی 60 زن یائسه انجام شد که به مدت 12 هفته 150 میلی‌گرم شبدر قرمز مصرف کردند و نتایج با گروهی که داروی بی‌اثر یا پلاسیبو (ماده‌ای که هیچ اثر درمانی ندارد) مصرف کرده بودند مقایسه شد. محققین دریافتند که تراکم مواد معدنی استخوان، در زنانی که شبدر قرمز مصرف کرده بودند افزایش یافته بود. اما تحقیقات دیگری هم نشان دادند که تأثیری بر سلامت استخوان ندارد. شبدر قرمز می‌تواند به عنوان ترکیبی در دمنوش و همچنین به صورت کپسول، تنتور، عصاره و داروی موضعی استفاده شود.

گیاه دم اسب

گیاه دم اسب (اکویستوم آرونس) گیاهی بزرگ و درخت‌مانند است که در قسمت‌هایی از اروپا، آسیا، خاورمیانه و آمریکای شمالی یافت می‌شود. این گیاه، یک گیاه دارویی است که در رم و یونان باستان مورد استفاده قرار می‌گرفت. گیاه دم اسب برای درمان زخم، سل و مشکلات کلیوی استفاده می‌شود. کوئرستین، اولئانولیک اسید و اورسولیک اسید آنتی‌اکسیدان‌های موجود در گیاه دم اسب هستند. این ترکیبات می‌توانند باعث افزایش میزان کلسیم و بهبود رشد استخوان شوند. همچنین گیاه دم اسب حاوی ترکیبی به نام سیلیکا است؛ مکمل‌های ساخته شده از سیلیکا برای بهبود تراکم مواد معدنی در استخوان و افزایش قدرت و استحکام استخوان استفاده می‌شوند. اگرچه گیاه دم اسب خواص متعددی دارد، اما ممکن است بهترین گزینه برای شما نباشد. در تحقیقی که بر روی 122 زن یائسه انجام شد، نشان داد که مصرف مکمل کلسیم به مدت یک سال برای بهبود تراکم استخوان، بهتر از مصرف گیاه دم اسب بوده است. گیاه دارویی دم اسب به شکل کپسول، تنتور و گیاه خشک موجود است و می‌تواند به صورت دمنوش مصرف شود و یا با مایع ترکیب شده و به صورت موضعی استعمال شود.

مصرف طولانی‌مدت گیاه دم اسب توصیه نمی‌شود. این گیاه می‌تواند باعث کاهش میزان تیامین (B1) شده و منجر به کمبود این ویتامین در بدن گردد. گیاه دم اسب می‌تواند برای زنان باردار و افراد مبتلا به دیابت، نقرس، مشکلات قلبی و کلیوی مضر باشد.

آویشن

آویشن (تیموس ولگاریس) دارویی گیاهی از خانواده‌ نعناعیان یا لب‌گشادگان (Lamiaceae) و بومی مدیترانه است. این بوته‌ کوچک و کوتاه، ادویه‌ معروفی برای استفاده در غذاها و آشپزی است؛ همچنین این گیاه یک گیاه دارویی است که از زمان‌های قدیم مورد استفاده بوده است. آویشن برای تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان مشکلات تنفسی، عصبی و قلبی استفاده می‌شود. یک تحقیق نشان داد که چگونه مصرف روزانه‌ 1000 میلی‌گرم آویشن به مدت 6 ماه باعث تأثیر بر 40 زن یائسه خواهد شد. محققین دریافتند که مصرف مرتب آویشن برای بهبود تراکم مواد معدنی استخوان مؤثرتر از مصرف مکمل‌های کلسیم و ویتامین D3 بوده است. آویشن در صورت ترکیب شدن با مریم‌گلی قرمز و رزماری مؤثرتر هم خواهد شد. میزان تراکم مواد معدنی استخوان بعد از مصرف این ترکیب، بیشتر از زمان مصرف آویشن به تنهایی بوده است.

همچنین آویشن منبع غنی کلسیم، ویتامین K، منیزیم و روی است؛ این مواد معدنی باعث افزایش سلامت استخوان می‌شوند. آویشن را می‌توان به شکل گیاه تازه یا خشک تهیه کرد. همچنین روغن عصاره‌ آویشن نیز به شکل کپسول یا مایع وجود دارد. آویشن در صورتی که کم مصرف شود ایمن است. مصرف دوز بالای این داروی گیاهی با عوارض جانبی همراه خواهد بود. آویشن می‌تواند برای افراد مبتلا به مشکلات خونریزی و هورمونی مضر باشد. همچنین این گیاه ممکن است در افرادی که به سایر گیاهان خانواده‌ی نعناعیان، مانند: اورگانو، مریم‌گلی و اسطوخدوس (لاتوندر) حساسیت دارند باعث آلرژی شود. این گیاه دارویی خواص درمانی برای پوکی استخوان دارد، اما برای مشخص شدن اثر طولانی‌مدت این گیاه بر استخوان‌ها باید تحقیقات بیشتری انجام شود.

زردچوبه

زردچوبه (کورکومالونگا) ریشه‌ یک گیاه دائمی از خانواده زنجبیل‌ها (Zingiberaceae) است و بومی آسیای جنوبی می‌باشد. خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی این داروی گیاهی باعث اهمیت یافتن آن از 4000 سال پیش در طب گیاهی شده است. از زردچوبه برای درمان علائم قاعدگی، آرتریت و مشکلات گوارشی استفاده می‌شود. کورکومین که ماده‌ فعال موجود در زردچوبه است، می‌تواند کم بودن تراکم استخوان را درمان کند. یک تحقیق مقدماتی نشان داد که مصرف مکمل کورکومین به مدت 6 ماه باعث بهبود 57 نفر که تراکم استخوان کمی داشته‌اند شده است. زردچوبه به شکل پودر خشک وجود دارد که در آشپزی استفاده می‌شود. همچنین به شکل تنتور، مایع یا کپسول نیز موجود است. در موارد مصرف زردچوبه به میزان زیاد یا به مدت بیش از 12 ماه عوارض جانبی مشاهده شده است. همچنین زردچوبه ممکن است باعث آلرژی و مشکلاتی در افرادی شود که مبتلا به اختلالات خونریزی، دیابت و مشکلات کیسه‌ صفرا هستند. برای اثبات ایمنی و تأثیر کلی زردچوبه و کورکومین در درمان پوکی استخوان، باید تحقیقات مفصل‌تری انجام شود و باید در زمان مصرف این داروی گیاهی احتیاط کرد.

سویا

دانه‌های سویا که برای خوراکی‌هایی مانند توفو و شیر سویا استفاده می‌شوند حاوی ایزوفلاون‌ها هستند. ایزوفلاون‌ها، ترکیبات شبه استروژنی هستند که می‌توانند از استخوان‌ها محافظت کنند و مانع تحلیل رفتن استخوان شوند. معمولاً توصیه می‌شود که قبل از مصرف سویا برای درمان پوکی استخوان، مخصوصاً اگر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه‌ استروژنی هستید، با پزشکتان مشورت کنید.

کوهاش سیاه

کوهاش سیاه گیاهی است که سالیان سال در آمریکا استفاده می‌شده است. همچنین از این گیاه به عنوان دفع کننده‌ حشرات هم استفاده می‌شد. این گیاه حاوی فیتواستروژن (ترکیبات شبیه به استروژن) است که می‌تواند از تحلیل رفتن استخوان و پوکی استخوان پیشگیری کند. تحقیقی در سال 2008 نشان داد که کوهاش سیاه باعث بهبود ساخت استخوان در موش‌ها می‌شود؛ برای مشخص شدن اینکه این نتایج برای درمان پوکی استخوان قابل تعمیم به انسان هستند یا خیر، تحقیقات علمی بیشتری لازم است. حتماً قبل از مصرف کوهاش سیاه، به دلیل عوارض جانبی که دارد، با پزشک مشورت کنید.

خلاصه

---

داروهای گیاهی، جایگزین طبیعی مؤثری برای داروهای پوکی استخوان هستند. این گیاهان ترکیبات تقویتی برای استخوان دارند که می‌توانند باعث بهبود رشد استخوان شوند. تحقیقات نتایج خوبی را نشان داده‌اند، اما به منظور مشخص شدن تأثیر طولانی‌ مدت این داروهای گیاهی برای پوکی استخوان باید تحقیقات بیشتر و گسترده‌تری انجام شود. موارد زیادی هستند که هنوز درباره‌ این گیاهان و تأثیرشان بر پوکی استخوان نمی‌دانیم. اگر به دنبال درمانی برای پوکی استخوان خود هستید، این گیاهان می‌توانند بسته به وضعیت سلامتتان مکمل‌های خوبی برای درمان‌های دارویی شما باشند. حتماً قبل از اضافه کردن مکمل‌ها به روند درمانی و مراقبتی خود با پزشکتان صحبت کنید.

سؤالات متداول

---

چگونه پوکی استخوان را بدون دارو درمان کنید؟

درمان طبیعی برای پوکی استخوان می‌تواند ورزش کردن، تغییرات رژیم غذایی، ترک کردن سیگار و کاهش مصرف الکل و کافئین باشد. مصرف مکمل ویتامین D و قرار گرفتن در معرض آفتاب می‌تواند باعث افزایش سلامت استخوان‌ها گردد. چنین تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش داده و باعث بهبود سلامت استخوان‌ها و سلامت کلی شما شود.

بهترین دارو برای پوکی استخوان چیست؟

مصرف روزانه، هفتگی یا ماهانه‌ قرص‌هایی مانند: آلندرونات (فوزاماکس)، ایباندرونات (بونیوا)، ریزدرونات (اکتونل، آتلویا) و تزریق سه ماه یکبار ایباندرونات (بونیوا) و همچنین سالی یکبار تزریق وریدی زولندرونیک اسید (رکلاست).

آیا زردچوبه برای پوکی استخوان مفید است؟

ادویه‌ زردچوبه می‌تواند منبع خوبی برای جلوگیری از تحلیل استخوان و پوکی استخوان، که مشکلی جدی برای زنان یائسه است، باشد.

چه داروی گیاهی بیشترین میزان کلسیم را دارد؟

ریحان منبع غنی مواد معدنی است، نه تنها کلسیم بلکه منیزیم هم دارد. تاکنون در بین گیاهان بیشترین میزان کلسیم به این گیاه نسبت داده شده است. 100 گرم ریحان حاوی حدود 1684 میلی‌گرم کلسیم است. این سبزی در آشپزی ایتالیایی و مدیترانه‌ای زیاد استفاده می‌شود.

بهترین مکمل برای متوقف کردن روند پوکی استخوان چیست؟

ویتامین D مهم‌ترین ماده‌ مغذی برای جذب بهتر کلسیم است. ویتامین D و کلسیم با همکاری هم روند پوکی استخوان را کند یا متوقف می‌کنند.

آیا سرکه‌ سیب برای پوکی استخوان مفید است؟

سرکه‌ سیب سرشار از مواد مغذی مانند: کلسیم، پتاسیم و منیزیم است که می‌تواند برای استخوان‌ها مفید باشد. باید سرکه‌ سیب را با آب مخلوط کنید و این محلول را بنوشید. حتماً احساس خوبی خواهید داشت و سلامت استخوان‌هایتان بهبود خواهد یافت.

بهترین و ایمن‌ترین درمان برای پوکی استخوان چیست؟

بیس‌فسفونات‌ها معمولاً اولین انتخاب برای درمان پوکی استخوان هستند. نمونه‌هایی از آن‌ها عبارتند از: قرص هفتگی آلندرونات (فوزاماکس)، قرص هفتگی یا ماهانه‌ ریزدرونات (اکتونل).

برای درمان پوکی استخوان چه ویتامین‌هایی لازم داریم؟

برای درمان پوکی استخوان، بدن باید کلسیم و ویتامین D لازم را فراهم کند. هنگام مراجعه به پزشک، میزان مصرف کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی یا به صورت مکمل بررسی خواهد شد و ممکن است توصیه شود که مصرف ویتامین D افزایش یابد.

آیا زنجبیل برای پوکی استخوان مفید است؟

درمان با زنجبیل باعث تشکیل استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان می‌شود.

آیا دارچین برای پوکی استخوان مفید است؟

این گزینه یکی از بهترین موارد نه تنها به خاطر عطر و طعمش بلکه به خاطر خواص آنتی‌اکسیدان و بهبود گوارش، همچنین توانایی آن در پایین آوردن قند خون و کاهش تجمع انسولین است. نکته‌ای که برای ما بسیار اهمیت دارد این است که دارچین تجزیه شدن استخوان را کاهش داده و باعث جلوگیری از تحلیل استخوان و پوکی استخوان خواهد شد.